Tips bij ruzie / conflicten

Ga niet over elkaars onhebbelijkheden klagen bij anderen. Bespreek ze met elkaar op een goed moment. Het is een valkuil om anderen aan ‘jouw kant’ te willen verzamelen, in een gezonde relatie is namelijk maar één kant. Die van jullie samen.

In relaties zijn problemen en desillusies onvermijdelijk. Maar dat betekent gelukkig niet dat de relatie gedoemd is om te mislukken. Relatiegeluk hangt namelijk af van:
- hoe jij dénkt over jullie problemen en verschillen
- waar jij je aandacht en focus legt
- hoe jij onder stress reageert en communiceert

als je kunt begrijpen dat gedoe geen teken hoeft te zijn van een falende relatie. Als je kunt zien dat jullie relatie een reis van ontwikkeling is.
Dan kunnen jullie het pad samen op een positieve manier blijven bewandelen.. Binnen een relatietherapie traject krijg je meer inzicht over jou gedachten, overtuigingen en gedragingen en maak je de weg vrij naar een vitaler en bevredigende relatie.

Hechtingspaniek is niet makkelijk te herkennen. En als je ook maar enigszins een conflict-vermijdende gedragsstijl hebt, zul je hechtingspaniek misschien niet snel ervaren of het zelfs overdreven dramatisch vinden.

Aan de buitenkant zie je misschien een harteloze, claimende of gemene partner? En ervaar je machteloosheid, conflict en machtsstrijd zonder te beseffen dat eronder misschien iets heel anders schuilt?

Onder alle negatieve communicatiecirkels van vechten, verstijven en vluchten spelen vrijwel altijd zaken rondom veiligheid en overleven. In die zin zijn liefde en emotionele verbondenheid samen een overlevingsmechanisme.

De hechtingspaniek kan toeslaan wanneer je niet zo zeker bent van die verbondenheid met je partner. En zonder geruststelling zal je hechtingsalarm steeds sneller afgaan.

Deze paniek uiten we op heel verschillende manieren naar onze partner. Dat gaat van schreeuwen tot dichtklappen, en meer subtiel van kalme praktische oplossingen tot heftige verwijten.

Voor je het weet zit je samen in een neerwaartse spiraal waarin de relatie steeds verder afkalft.

Wanneer slaat dat hechtingsalarm aan?
Psycholoog James Bowlby, de grondlegger van de hechtingstheorie, heeft 3 sleutelmomenten geconstateerd waarop het hechtingsalarm kan aanslaan.

Sleutelmoment 1: Als de verbondenheid met je partner bedreigd wordt.

Dat kunnen allerlei soorten gevaren zijn die als een trigger of rode knop op je inwerken. Het maakt niet uit of deze gevaren uit de buiten- of binnenwereld komen. En het maakt ook niet uit of ze echt of denkbeeldig zijn. Het gaat om hoe je het beleeft.

Sleutelmoment 2: Als de directe bedreiging voorbij is.

Hier gaat het om de vraag of je de verbondenheid naderhand alsnog kunt herstellen. Wanneer je het erbij laat zitten, dan maak je het dus ook niet goed met elkaar. Hoe vaker dat gebeurt, hoe meer het tegen jullie gaat werken.

Sleutelmoment 3: Als het lukt om af te stemmen op je hechtingsemoties.

Dat is ieder moment waarop je jouw hechtingsalarm voelt afgaan en zowel jouw hechtingsangsten als jouw behoeften positief weet te communiceren met je partner. Je reikt dan uit om te verbinden en het mooiste is natuurlijk als je partner af weet te stemmen op jou.

Emotionele wederkerigheid
Voor al deze 3 sleutelmomenten geldt dat je hechtingsalarm aanslaat wanneer:

je zelf niet emotioneel kunt uitreiken
jouw partner niet emotioneel op jou kan afstemmen
De hechtingspaniek krijgt dan de kans om te groeien in de vorm van vechten, verstijven of vluchten.

Psycholoog Sue Johnson, grondlegger van EFT, beschrijft 5 doorslaggevende factoren in het startproces om negatieve communicatiecirkels te doorbreken:

1: Je moet het cirkelpatroon leren zien.

Niet alleen de verschillen en de inhoudelijke woorden zijn bepalend. Het gaat om het hele spel. Zie je hoe het ontstaat en wat dat zegt over jullie relatie?

2: Je moet inzien hoe je elkaar met je eigen stappen in de negatieve cirkel trekt.

Wie er begon is niet relevant. Het is actie en reactie. Samen maak je het negatieve cirkelpatroon. Je bent er allebei in verstrikt en zonder het te merken werk je aan de verstrikking van jouw partner mee.

3: Je moet beseffen dat de negatieve cirkel over hechtingsproblemen gaat.

We zijn geneigd om in te steken op communicatievaardigheden, maar dat gaat niet werken als de communicatie op hechtingsproblemen stukloopt. Er is dus altijd eerst iets anders nodig in de communicatie met elkaar om emotioneel te kunnen verbinden.

4: Je moet begrijpen dat de negatieve cirkel jullie vijand is en niet jullie van elkaar.

Je herkent het vast dat je in zo’n negatieve cirkel dingen zegt of doet die je eigenlijk helemaal niet meent. Net of het een eigen kracht heeft. Het is belangrijk dat je deze krachtige dynamiek niet gelijkschakelt met de persoon waar je van houdt.

5: Je moet bondgenoten worden om samen de negatieve cirkel te de-escaleren.

Op het moment dat je steeds weer samen uit het negatieve cirkelpatroon kunt stappen, kun je rust en ruimte creëren. De-escaleren is het credo. En je beweegt van ik-jij naar wij. Daar ontstaat de veiligheid om op je hechtingsemoties af te stemmen en naar elkaar uit te reiken.

Hechtingspaniek herkaderen
Voor een goede relatie is het al met al essentieel om de hechtingspaniek bij jezelf en bij je partner te herkennen. Dat heb je zonder meer nodig om negatieve cirkelpatronen te doorbreken.

Communicatief vechten kun je daarom zien als:

protest tegen het ontbreken van nabijheid
wanhopige pogingen om de partner te bereiken
uitreiken voor verbinding
En communicatief verstijven of vluchten kun je zien als:

het vermijden van afkeuring en afwijzing
het voorkomen van (ergere) conflictsituaties
het beschermen van de relatie

EFT Relatietherapie
EFT relatietherapie ofwel Emotionally Focused Couple Therapy is als methode ontwikkeld door psycholoog Sue Johnson in Canada. Bij EFT gaan we ervan uit dat koppels ongewild vastlopen in zichzelf herhalende negatieve communicatiecirkels. Patronen waar zij op eigen kracht niet meer uit komen. Deze 3 basispatronen zie je meestal:

Patroon 1: Trekken <> trekken (vechten-vechten)
Ook wel semi-populair “Zoek de Boef” genoemd. In deze negatieve cirkel ben je voortdurend aan het praten of vechten met elkaar. Wie is de schuld? Wie heeft er gelijk? Argumenten en pijnlijke beschuldigen vliegen heen en weer.

Patroon 2: Trekken <> terugtrekken (vechten-vluchten)
Deze heet ook wel de “Protestpolka”. In deze negatieve cirkel versterk je elkaars gedrag van trekken en terugtrekken. Hoe harder de ene partner aan de ander trekt met bijvoorbeeld analyses, beschuldigingen of verwijtende vragen, hoe meer de andere partner zich verdedigt en terugtrekt.

Patroon 3: Terugtrekken <> terugtrekken (vluchten-vluchten)
Dit is het patroon van allebei “Verstijven of Vluchten”. De meest gevaarlijke negatieve cirkel. Dit is de fase waarin je je allebei terugtrekt. Je praat amper meer, alleen nog de praktische afstemming, en je hebt je emotioneel afgesloten voor elkaar.

Bevriezen en onderwerpen
Gedragswetenschappers noemen bevriezen en onderwerpen ook wel de 3e en 4e reflexreactie op gevaar. Bij de EFT kun je ze scharen onder de figuurlijk vluchtende reacties in de negatieve communicatiecirkel. Het draait om het communicatief vermijden of verdoven van je kerngevoelens en je kernbehoeftes.

Tend-and-befriend
Naast vechten of vluchten (inclusief bevriezen en onderwerpen) als reactie op stress en gevaar, kun je ook de tend-and-befriend-reactie onderscheiden. Wetenschapper Shelley E. Taylor publiceerde over deze beschermingsreflex voor het eerst in 2000. Communicatief is de tend-and-befriend-reactie zowel onder het trekken als onder het terugtrekken te herkennen.

Uitgangspunten EFT Relatietherapie
We hanteren 8 basale uitgangspunten bij EFT relatietherapie op de weg om deze patronen te doorbreken. Met als doel om weer liefdevol in verbinding met elkaar te komen. Dat zijn de volgende uitgangspunten:

1. Alle reacties binnen een relatie zijn begrijpelijk en redelijk.
Dat wil zeggen dat zij logischerwijs voortvloeien uit de manier waarop jij jouw hechtingservaring structureert. En waarop je geleerd hebt met je emoties om te gaan. Partners zien we niet als mensen die tekortschieten of onbekwaam zijn. Zij zijn mensen die er moeite mee hebben manieren te vinden om om te gaan met pijnlijke gevoelens. Vooral van een gebrek aan verbinding en kwetsbaarheid.

2. Alle reacties, ook negatieve reacties of teruggetrokkenheid ‘werken’ tot op zekere hoogte en in bepaalde omstandigheden.
Voordat jij als partner deze reacties kan erkennen en onderzoeken, moet eerst erkend en bevestigd worden dat deze reacties legitiem zijn. Deze erkenning is heel belangrijk. Ook in de EFT relatietherapie. Daarna ben je in staat om de werkelijke bedoelingen te gaan horen, zien en begrijpen.

3. Iedereen raakt in een relatie wel eens de weg kwijt of in de war.
We hebben allemaal de neiging om op een beperkte of starre manier te reageren als we ons bedreigd voelen. We kunnen allemaal overgaan tot negatieve reacties zoals het vijandig bejegenen of buitensluiten van onze partner. Dergelijke reacties kunnen we echter veranderen. Met EFT relatietherapie-training kun je leren om meer open, flexibeler en positiever te reageren op jouw partner.

4. Een relatie is een serie krachtige cirkels van emoties, waarbij iedere partner de reacties van de andere partner vormgeeft.
Problematische maar ook positieve interacties kunnen op ieder punt van de interactiecirkel beginnen. Iemand kan nooit in zijn eentje ‘het probleem’ zijn. Je beïnvloedt elkaar met actie en reactie. Het gaat hier niet om wie de schuld is of wie fout is. Dat is helemaal niet relevant. Het gaat om erkenning, zodat je daarna ieder je aandeel kunt aanvaarden.

5. De mens heeft een inherente, universele behoefte aan een relatie die een veilige haven is.
Dat betekent dat jouw partner emotioneel toegankelijk en ontvankelijk is, zodat je op hem of haar kunt vertrouwen. Wederzijdse effectieve afhankelijkheid creëert bovendien een relatie die een bron van steun en kracht is voor jullie allebei.

6. Het meest basale kernprobleem in hechtingsrelaties is een gebrek aan stabiele emotionele verbinding.
Als er een gebrek is aan emotionele openheid en veilige communicatie, veranderen meningsverschillen in negatieve cirkels. Ze tasten het vertrouwen aan en ondermijnen daarmee de relatie. Vervolgens geven deze cirkels een blijvend gevoel van machteloosheid, angst en eenzaamheid.

7. De twee meest fundamentele bouwstenen van een stabiele band zijn:
Het vermogen om af te stemmen op onze eigen emoties. Zodat we vervolgens duidelijke emotionele signalen kunnen afgeven over onze diepste behoeften.
Het vermogen om af te stemmen op onze partner zodat we kunnen reageren op zijn of haar roep om verbinding.
8. Lichamelijke en geestelijke intimiteit versterken elkaar.
Voor sommigen is eerst geestelijke intimiteit nodig, voor anderen eerst lichamelijke intimiteit. Hoe het ook zij, in beide situaties moet je emotioneel kunnen uitreiken en reageren op elkaar. Wanneer je dit als basis kunt valt de last van het verschil grotendeels weg.

In de podcast van Psychologie Magazine, spotify, 9 november 2023, wordt helder uiteengezet hoe we elkaar kunnen raken in oude kwetsuren ofwel blauwe plekken waardoor we in een ruzie of conflict belanden. Dit hoeft echter niets met je partner te maken te hebben maar wel met oude pijnpunten vanuit onze jeugd. Deze podcast geeft mooi weer hoe ook ik werk met stellen om een mooie relatie te kunnen behouden.

wrok is meestal niet heel zichtbaar maar eerder in de onderlaag aanwezig. Het zijn vaak kleine onuitgesproken pijntjes en frustraties. Wanneer deze in de loop van tijd opstapelen en onuitgesproken blijven, kan dit zorgen voor verwijdering en terugtrekking. Herken de tekenen:
1. je trekt je emotioneel terug
2. passief agressief gedrag
3. verhoogde gevoeligheid
4. vermijden van samen-tijd
5. herhalen van oude argumenten uit het verleden

Om deze cirkel te verbreken is het nodig dat je je bewust wordt van deze patronen. Wrok bouwt zich namelijk langzaam op maar zodra we het zien, dan kunnen we zelf de regie pakken over hoe we ánders kunnen reageren door bijvoorbeeld veel eerder open te zijn en te delen waar je tegenaan loopt. Open communicatie en eerlijk zijn is de sleutel.

Net op de vooravond van het nieuwe jaar las ik een spreuk van Loesje:

2025
Verbind de lichtpuntjes

Loesje

En hoop is een woord die van toepassing is als vastloopt in je relatie , ook Loesje heeft daarvoor een spreuk die mij hoop geeft:

Zelfs in een puinhoop
is hoop te vinden

Loesje

Als je herkent dat jullie al jaren in hetzelfde patroon terecht komen van ruzie maken of de ander niet kunnen bereiken dan komen jullie elke keer weer in de interactie 8 of ook wel lemniscaat genoemd. Een oneindig teken wat geen einde of begin heeft. Het maakt ook niet uit wie er begint. De ene keer is het je partner de andere keer ben jij het.
Je herkent het aan de volgende kenmerken:
Aanvallen
Verdedigen
Cynisch
(Innerlijk) vertrekken.
Als jij of je partner in 1 van deze kenmerken zit dan weet je dat je in het achtje zit.
Hier gaan jullie niet uitkomen als je het niet onmiddellijk stopt. In het achtje worden de naarste dingen tegen elkaar gezegd en lijkt het de waarheid dat jullie niet van elkaar houden. Dit is niet waar, dit zijn verdedigingsmechanismes.
Als je hierin zit voel je je niet gezien en durf je je niet meer kwetsbaar op te stellen.
En dat is juist wel nodig! Zoek in rust elkaar op en vertel wat je gevoelens zijn. Kies dan uit de zachte emotie. Ik voel mij bang of verdrietig omdat…. Dan gaat het echt over jezelf en stopt het elkaar aanvallen of negeren.

By taking a breath you have created a little distance between you and the conflict that is trying to lure you in.

If this is not enough to help prevent an upcoming argument, try this:

When you are in a calm space with your partner discuss the way you argue. And agree upon a word or a gesture you can both use when either of you feels like things are spiralling out of control. Which will signal a time apart to reflect and calm down.
This could be a totally unrelated word like "airplane" or "vulcano" which may reflect the imminent outburst a bit more.

One word of caution and restraint: make sure you do not use it to make your point ( unkindly) and then call for the space and time to reflect and calm down. Although this seems a perfect way to keep your partner quiet, whilst getting to say your bit, used this way, it will only fuel the conflict more.

If you are experiencing a lot of recurring conflict in your relationship, do reach out and let's talk.

Next time you feel yourself being drawn into a fight with your partner, take a breath.
Yep, that sounds like ..duh. But think back to your last fight or argument and recall how it started. Most likely there were signs: your irritation rose, maybe you felt your breath quicken, your heart beat more rapidly, handpalms clammy, the urge to scream or throw something or other physical or emotional signs.

Clearly, the temperature rose...
It seems to move so quickly - and it does... but still there is time to change course.

Next time you start to experience any of these small signs: take a breath, a deep one, to calm your system. And another one. Do not give into the temptation of being sucked into your cycle of negativity. This way you take a step back from the seduction of giving in to this irritation or rage. See part 2 on Take a breath

Tip: Hoe om te gaan met vervreemding in je relatie

Vervreemding in een relatie kan ontstaan wanneer partners zich emotioneel van elkaar beginnen te verwijderen. Dit gevoel van afstand kan pijnlijk en verwarrend zijn, maar er zijn manieren om ermee om te gaan.
1. Accepteer dat vervreemding soms een onderdeel is van relaties

In iedere relatie zijn er momenten van afstand. Het is belangrijk om te erkennen dat dit niet per se betekent dat de relatie slecht is of voorbij moet zijn. Vanuit de ACT benadering is acceptatie een cruciale stap: het erkennen van negatieve emoties zonder ertegen te vechten. Door te accepteren dat jullie een moeilijke fase doormaken, kun je voorkomen dat je verstrikt raakt in negatieve gedachtespiralen.
2. Onderzoek je eigen rol en gedachten

IBCT moedigt partners aan om hun eigen gedrag en overtuigingen te onderzoeken. Vraag jezelf af: "Welke gedachten en verwachtingen heb ik over mijn partner en onze relatie?" Misschien heb je onrealistische verwachtingen of ben je geneigd om negatief te denken over je partner. Bespreek deze gedachten op een niet-veroordelende manier en geef ruimte voor kwetsbaarheid.
3. Focus op wat binnen jullie invloed ligt

ACT leert ons om te focussen op acties die in lijn zijn met onze waarden, zelfs als er ongemakkelijke emoties aanwezig zijn. Vraag jezelf en je partner af: "Wat kunnen we nu doen om weer verbinding te vinden, zelfs als we ons nu ver van elkaar voelen?" Kleine gebaren van vriendelijkheid en aandacht kunnen helpen om de band weer te versterken, ook al is het ongemakkelijk.
4. Geef ruimte voor verschillen

In IBCT is er een nadruk op het leren omgaan met verschillen in plaats van ze proberen weg te nemen. Probeer te begrijpen dat vervreemding soms kan ontstaan door het niet accepteren van elkaars verschillen. In plaats van te proberen je partner te veranderen, focus op het vinden van een balans tussen acceptatie van wie de ander is en het onderhouden van een liefdevolle verbinding.
5. Wees geduldig en blijf communiceren

Vervreemding verdwijnt niet van de ene op de andere dag. Blijf open communiceren en geef elkaar ruimte om te groeien. Door geduldig te zijn en actief te blijven werken aan de relatie, kan vervreemding vaak worden overwonnen en kan er een diepere, meer authentieke verbinding ontstaan.

Wanneer heb je ruzie, en wanneer is het een discussie.

Wanneer je ruzie maakt met je partner kun je dat doen omdat je je gelijk wilt halen. Dan is er dus altijd een winnaar en een verliezer. Je luistert niet naar wat je partner te vertellen heeft of je luistert selectief en hoort zo alleen beschuldigingen e.d.

Een discussie is de mening die je hebt over een onderwerp onderbouwen, maar ook de mening van je partner horen. Echt luisteren naar elkaar, zonder al bezig te zijn met wat je zelf wil zeggen is best moeilijk.
Echt luisteren naar je partner en er zo achter komen hoe hij/zij denkt over het onderwerp. Stel vragen om je partner zichzelf nog duidelijker te laten uiten en wees zo eerlijk wanneer je bepaalde gedachtes kunt waarderen om dat ook te zeggen.
Wanneer je zo met elkaar kunt discussiëren kun je elkaar op een dieper niveau leren kennen. Waarom denkt je partner zoals hij denkt, welke gedachtentrein zit er achter zijn/haar uitspraken? Waar ben je het eens, en waar niet, en zo niet kun je dan het verschil accepteren?

Ga eens bij jezelf na, hoe vaak onthoud je in eerste instantie (dus voordat je er echt over nadenkt) waar je ruzie over gaat.
De details vergeet je vaak, soms zelfs het onderwerp.
MAAR
Het gevoel die blijft hangen
Die laat een nare smaak achter
en dat is ook precies hetgeen wat naar boven de volgende keer dat je ruzie had. Het gevoel....

En met die lading blijf je reageren op elkaar.

Dus heb het wat vaker bij het uitpraten niet over het wat maar over het gevoel.

Het kan soms een hele uitdaging zijn om in het dagelijkse leven 5 positieve interacties of opmerkingen in te brengen voor iedere negatieve interactie of opmerking – vooral als je ruzie hebt. Je zou hiervoor het volgende kunnen zeggen (welgemeend): ik hoor je, ik hou van jou, ik wil het graag begrijpen of ik kan dat respecteren. Ook kun je de volgende acties uitproberen: initiatief nemen voor een knuffel, glimlachen, een klopje op de arm of de schouder geven, de ander een kopje thee of iets lekkers geven en samen een wandeling maken om uit de impasse te komen. Alles wat hier boven staat levert een pluspuntje op. Als je gaat klagen, zeuren, beledigen of iets anders onzorgvuldigs doet, dan krijg je een minpuntje. Het gaat niet om wat de ander doet, maar dat jij verantwoordelijkheid neemt voor je eigen communicatie.

Hebben jullie steeds ruzie, vraag je eerst af of het meningsverschillen zijn of echt ruzie. Meningsverschillen zijn er om op te lossen. Praat er op een rustig moment over, kom er later op terug. Geef aan hoe je het ziet en vraag hoe de ander het ziet. Soms ga je ergens van uit wat niet klopt. Geef elkaar de ruimte om te vertellen hoe je de situatie bekijkt en probeer dan samen een oplossing te vinden. Het kan ook zijn dat je het niet eens wordt, dat mag er zijn, probeer daar ook samen uit te komen.

Er zijn mensen die schreeuwen en met deuren smijten als ze boos zijn op hun partner. In hun boosheid realiseren ze zich niet hoe onveilig dit is voor hun partner en eventuele kinderen. Ze worden zo overspoeld door hun emoties dat alle reacties gelegitimeerd zijn.
Andersom zijn er ook mensen die hun partner negeren als er een conflict is. Ze kunnen dagen hun mond houden. Ook dit kan erg onveilig en pijnlijk zijn voor de partner en kinderen, die veel meer voelen en oppikken dan wij volwassenen ons misschien realiseren.
Beide reacties zijn automatische reacties op stress. Daar waar wij wegvluchten voor wilde dieren of ermee gaan vechten, doen we hetzelfde als er hevige emoties zijn. We negeren ze (vluchten ervan weg) of vechten ermee (en schreeuwen en gooien) .
Window of Tolerence
In mijn praktijk leer ik koppels dat beide reacties even schadelijk zijn. We maken met elkaar een Window of Tolerence en maken afspraken over welk gedrag daar binnen past en welk gedrag niet. Vervolgens verzamelen we tips voor wat de partners kunnen doen als ze buiten de Window of Tolerence komen.
Dit zorgt ervoor dat partners niet meer alleen bezig zijn om elkaar te bestrijden, maar samenwerken om een veilige ruimte te creëren voor zichzelf en hun gezin.

Er zijn mensen die schreeuwen en met deuren smijten als ze boos zijn op hun partner. In hun boosheid realiseren ze zich niet hoe onveilig dit is voor hun partner en eventuele kinderen. Ze worden zo overspoeld door hun emoties dat alle reacties gelegitimeerd zijn.
Andersom zijn er ook mensen die hun partner negeren als er een conflict is. Ze kunnen dagen hun mond houden. Ook dit kan erg onveilig en pijnlijk zijn voor de partner en kinderen, die veel meer voelen en oppikken dan wij volwassenen ons misschien realiseren.
Beide reacties zijn automatische reacties op stress. Daar waar wij wegvluchten voor wilde dieren of ermee gaan vechten, doen we hetzelfde als er hevige emoties zijn. We negeren ze (vluchten ervan weg) of vechten ermee (en schreeuwen en gooien) .
Window of Tolerence
In mijn praktijk leer ik koppels dat beide reacties even schadelijk zijn. We maken met elkaar een Window of Tolerence en maken afspraken over welk gedrag daar binnen past en welk gedrag niet. Vervolgens verzamelen we tips voor wat de partners kunnen doen als ze buiten de Window of Tolerence komen.
Dit zorgt ervoor dat partners niet meer alleen bezig zijn om elkaar te bestrijden, maar samenwerken om een veilige ruimte te creëren voor zichzelf en hun gezin.

Een gesprek kan ervoor zorgen dat je elkaars perspectief beter begrijpt en je dichter naar elkaar toe groeit. Soms kan het in een gesprek lijken alsof er maar 1 kijk de juiste of goede kijk is. Een gesprek voelt dan al snel als een strijd en achteraf houden jullie er een naar gevoel aan over. Het helpt om te realiseren dat je beide uit een ander gezin komt, een ander persoon bent en dus anders naar de wereld kijkt. Probeer een nieuwsgierige houding aan te nemen en te kijken of je de versie of het perspectief van de ander in beeld kan krijgen naast jouw eigen perspectief.

Als jij zelf iets anders gaat doen in de relatie, ontstaat er ook iets anders. Ik merk steeds vaker dat individuele relatietherapie heel goed werkt. Het patroon doorbreken en werken aan jouw deel van de relatie. Het gaat tenslotte om eigenaarschap nemen over jouw deel.

Wanneer één partner graag kinderen wil en de ander twijfelt, probeer dan samen een open, nieuwsgierige ruimte te creëren. In plaats van te focussen op wel of niet, ga eerst op zoek naar wat er áchter de wens en de twijfel zit. Vraag elkaar bijvoorbeeld:

Wat betekent het ouderschap voor jou?

Welke zorgen of angsten spelen mee?

Welke toekomst zie jij voor je — met en zonder kinderen?

Wat heb je nodig om verder helderheid te krijgen?

Geef elkaar tijd zonder druk of ultimatum. Het gaat niet om elkaar overtuigen, maar om elkaars innerlijke wereld beter te begrijpen. Dat kan rust geven én helpt om later een keuze te maken die vanuit verbinding komt, niet vanuit angst of haast.

Kijk eens of je meer je zachte emoties kunt delen, dan de harde. Harde emoties gebruik je om je jezelf te beschermen en te verdedigen. Zoals boosheid, irritatie, frustratie etc. Zachte emoties gaan over jezelf en drukken kwetsbaarheid uit. Ze geven aan hoe je je echt voelt. Bv. je niet gezien voelen, verdriet, eenzaamheid. Als je probeert meer de zachte emoties te vertellen aan je partner dan zal je zien dat je partner ook meer zijn of haar zachte emoties durft te uiten!

Wanneer partners een relatie conflict discussie hebben, dan komt het vaak voor dat één van beide (of allebei) op een punt komt waar er intern veel stress wordt ervaren en je niet meer goed in staat bent om rationeel te denken en echt te luisteren naar wat de ander zegt. Je brein lijkt te bevriezen en je lichaam ervaart stress sensaties zoals een verhoogde hartslag, droge mond, transpiratie, klamme handen, oppervlakkige ademhaling etc.
Wat er gebeurt is dat jouw brein in vecht, vlucht of bevriesstand raakt. Het wordt in deze staat onmogelijk om nog helder te denken en tot oplossingen te kunnen komen. Belangrijk is dus om je zenuwstelsel weer te kalmeren en dit kun je doen door het gesprek te stoppen en een pauze te nemen van tenminste 20 minuten. Enkele tips om te kalmeren:

Besteed tijd aan iets rustgevends en afleidend,
zoals naar muziek luisteren of maken
wandelen in de natuur
Iets ontspannend lezen of kijken
Diepe kalme ademhalingen
Koud water op je polsen, hals of gezicht
Zingen, neuriën, hummen
Aan fijne herinneringen denken
Luid met water gorgelen
Een positieve sociale interactie

Praat het uit en ‘repareer’ de breuk tussen jullie.
Relaties kunnen overleven en goed zijn als partners heel verschillend zijn. Zelfs als je denkt dat je van verschillende planeten komt. Ook dat maakt niet uit.
Het enige wat de liefde niet kan overleven is een constante emotionele ontkoppeling. Conflict is vaak minder gevaarlijk voor jullie liefde dan afstand.

Hoe denk jij over je partner?
Wellicht heb je veel positieve gedachten over je partner als je in een goede bui bent en uitgerust.
Welke veranderingen bemerkt je in hoe je over je partner denkt wanneer je in een minder goede bui bent, of bijv. honger hebt of moe?

Het kan zomaar zijn dat je ineens heel anders gaat denken over je partner en hem of haar ineens bijv. gaat zien als degene die in jouw behoeften moet voorzien, of als degene die jou in de steek laat.

Je partner is nog steeds dezelfde persoon als degene waar je eerder positieve gedachten over had, maar doordat jij in een andere staat van zijn bent, bijv. doordat je je erg gespannen voelt of heel uitgeput, zullen ook je gedachten hierdoor anders kunnen worden.

Door dit te realiseren en je hier steeds meer bewust van te zijn, kun je steeds meer ontdekken dat het niet zozeer jouw partner is die jouw gemoedstoestand bepaald, maar dat het jouw eigen staat van zijn is, waardoor je je partner anders gaat zien.

Je hoeft niets met je gedachten. Je gedachten komen en gaan in hun eigen tempo. Kijk ernaar en weet dat jij je gedachten kunt observeren, zonder er iets mee te hoeven. Ook als je negatieve gedachten hebt over je partner, weet dan, dat ook deze gedachten weer zullen veranderen, als jij in een andere gemoedstoestand komt, doordat je bijv. weer een paar nachten goed hebt geslapen.

Geloof niet alles wat je denkt ;)

Een oordeel over de partner van je kind lijkt klein, maar werkt diep door in de familiedynamiek. Het zet het kind klem tussen loyaliteit en liefde, en kan verbondenheid verstoren. Nieuwsgierig blijven in plaats van oordelen opent de weg naar werkelijke ontmoeting.

Ruzie of conflict kan gevoel van onmacht geven. Om hier ruimte aan te geven kun je de volgende oefening doen:
Pak dan een grote (bad)handdoek, rol 't op dusdanig dat je je handen om de handdoek heen kunt vormen.
Ga zitten op een stoel, zet je voeten op de grond en ga wat voor op de stoel zitten. Leg de handdoek op je knieën en maak wring beweging met je handen door de handdoek uit te wringen.
Ontspan je kaken, zet je af vanaf de grond en laat geluid meekomen als je dat wilt. Blijf wringen- waarbij je je handen kunt verplaatsen zodat de handdoek steeds meer gewrongen raakt- .
Ga door tot je voelt dat voldoende ontlading heeft plaats gevonden. Of herhaal dit totdat voldoende ontlading heeft plaats gevonden.

Een traumabond is een intense verbinding gebaseerd op oude, meestal onbewuste pijn. Vaak wordt die connectie verward met liefde, terwijl de relatie allesbehalve goed is voor het slachtoffer. Ontsnappen begint met erkennen.

De prins op het witte paard: zou die dan toch bestaan? Haar nieuwe collega vond ze op het eerste gezicht wel aardig. Een gewone collega, meer niet. Maar de dynamiek tussen hen veranderde snel. Hij gaf haar steeds meer aandacht: een compliment over hoe ze eruitzag, over hoe goed ze haar werk deed. Alles wat ze zei, leek hij interessant te vinden. Hun connectie voelde magisch. Na de eerste date overlaadde hij haar met romantische woorden, dromen over een gedeelde toekomst. Hij drukte haar op het hart nog nooit zo veel gevoelens voor iemand te hebben gehad.

Ze voelde zich voor het eerst in haar leven gezien en begrepen door een man. Haar vader had altijd weinig aandacht gehad voor haar emotionele behoeftes, maar nu had ze iemand ontmoet die dat overduidelijk wel had.

Toch begon de relatie al snel scheurtjes te vertonen: verhalen die niet klopten, geheimen, leugens, manipulatief gedrag. Maar dan waren daar weer de momenten van euforie. Was dit echte liefde, of was er eigenlijk iets anders aan de hand?
Emotioneel afhankelijk

Ook al voelt de band aan het begin ‘goed’, zo’n intense connectie kan ook een voorteken zijn van een zogenoemde traumabond. Dit is een emotionele band die ontstaat door een patroon van positieve en negatieve bevestiging, waarbij de dader controle en manipulatie afwisselt met ‘liefdevolle’ momenten.

Hierdoor ontwikkelt zich een ongezonde relatiedynamiek, waarbij een partner emotioneel afhankelijk wordt van de ander. Een traumabond groeit vaak langzaam en kan subtiel beginnen, maar gaat vrijwel altijd gepaard met grensoverschrijdend gedrag – zoals manipulatie, leugens en de voortdurende afwisseling van bevestiging en controle.

‘Een intense connectie aan het begin kan een voorbode zijn van grensoverschrijdend gedrag later,’ zegt psycholoog Julie Karsten (RUG); zij onderzoekt hoe ervaringen van seksueel grensoverschrijdend gedrag de online partnerkeuze van jongvolwassenen beïnvloeden.

Onvervulde behoeften
Volgens Karsten is er op zich niks mis met aantrekkingskracht – het is een universele en biologisch verklaarbare kracht, essentieel voor voorplanting. Maar dit specifieke type aantrekkingskracht, dat ongezond en heel sterk is, wordt vaak beïnvloed door eerdere ervaringen.

Karsten verwijst naar Amerikaans onderzoek waaruit blijkt dat mensen die in hun jeugd slachtoffer zijn geweest van een vorm van geweld, als (jong)volwassenen meer kans hebben om opnieuw slachtoffer te worden.

‘We denken dat sommige vrouwen die in hun jeugd een vorm van misbruik hebben meegemaakt niet in staat zijn risicosignalen tijdig te herkennen. Ze zien te laat dat het foute boel is,’ zegt ze.
‘Het kan ook zo zijn dat slachtoffers wel herkennen dat het gedrag van de ander niet oké is, maar niet over de vaardigheden beschikken om op te staan en weg te lopen.’ Vrouwen worden vaak als slachtoffer genoemd van zulke destructieve relaties, maar het kan ook mannen overkomen.’

Daarnaast speelt het verwarren van negatieve relatiepatronen uit je verleden met liefde en connectie in het heden een belangrijke rol bij het ontstaan van een traumabond.

Vrouwen bij wie in hun jeugd niet aan hun emotionele behoeften is voldaan – zoals zich gehoord, gezien en begrepen voelen – zullen eerder aangetrokken zijn tot emotioneel onbereikbare of juist extreem behoeftige partners.

Onbewust hopen ze dat deze partners alsnog hun onvervulde behoeften vervullen en hen het gevoel van liefde geven dat ze vroeger zo hebben gemist.

Het slachtoffer isoleren

Ongezonde relaties beginnen volgens Julie Karsten meestal vrij onschuldig: iemand is attent, charmant en voedend voor de ander. Zo wordt vertrouwen opgebouwd en voelt de ander zich speciaal.

Al snel wordt iemand overladen met aandacht en romantische woorden, wat ook wel love bombing wordt genoemd. Daarna kunnen tactieken als gaslighting, het omdraaien van schuld en manipulatie worden ingezet om controle en macht te krijgen over de afhankelijke partner.

‘De dader kan het slachtoffer geleidelijk aan isoleren en verantwoordelijkheden verschuiven,’ legt Karsten uit. ‘Hij zegt dan bijvoorbeeld: ik had dit niet mogen doen, maar ik was zo boos op jou, omdat jij X en Y deed.’

Manipulatieve personen hebben een extreme behoefte aan controle en macht. Ze voelen zich veilig wanneer ze weten dat iemand emotioneel afhankelijk van hen is, wat bewust of onbewust kan gebeuren. Dit kan een coping mechanisme zijn dat ze in hun jeugd hebben ontwikkeld om controle te houden in onveilige situaties.

Ontsnappen uit een destructieve relatie

Een relatie met een traumabond als basis wordt gekenmerkt door ups en downs. Als de ene partner dreigt weg te gaan, wordt diegene overladen met spijtbetuigingen en ‘liefde’.
De manipulerende partner zegt vaak dat het hem spijt, maar zo’n spijtbetuiging betekent niet dat het gedrag ook echt verandert,’ benadrukt Karsten. ‘Hij belooft dat het nooit meer zal gebeuren, maar het gebeurt toch of wordt erger.’

De onvoorspelbaarheid in zo’n relatie triggert het beloningssysteem in de hersenen, waardoor een traumabond voelt als een soort verslaving. Het slachtoffer blijft hopen op de ‘goede’ momenten en vermijdt de ‘slechte’.

Het slachtoffer kan bijvoorbeeld meegaan in het gedrag dat de manipulerende partner normaal vindt, zoals overmatig alcoholgebruik, isolatie van vrienden en familie of het niet hebben van grenzen. Omdat je er zo verstrikt in kunt raken, is het vaak lastig om uit een traumabond te ontsnappen.

De eerste stap is erkennen dat je in een destructieve relatie zit en, in het geval van fysiek of emotioneel gevaar, een veiligheidsplan maken. Daarin kan een lijst met veilige plekken staan waar je naartoe kunt – zoals vrienden of familie – en contactgegevens van een vertrouwenspersoon of hulplijn.

Daarna is het belangrijk om, als dat mogelijk is, geen contact meer te hebben met de persoon die je emotioneel manipuleert. Aan het begin kan dat moeilijk zijn omdat je lichaam moet ‘afkicken’ van de traumabond, maar na een aantal maanden voel je je stabieler.

Nog veel liever wil je natuurlijk nooit in zo’n relatie terechtkomen. Het voorkomen ervan begint bij bewustwording hoe daders te werk gaan. Maar ook: herken de signalen.
Ken je grenzen, begin langzaam, check of woorden matchen met acties en blijf in contact met vrienden en familie. Dat zal helpen ontdekken of een sterke aantrekkingskracht aan het begin uiteindelijk echte liefde brengt.

Conflict often highlights how differently partners can experience the same situation. When your partner expresses their hurt, your first impulse might be to downplay it. However, telling them "it wasn't that bad" can make them feel unseen and rejected.
The key? Validation, not necessarily agreement.
You don't have to share their exact feelings, but acknowledging their experience is crucial.
Next time, try these validating phrases:
* "Honey, I hear you had a tough experience with that, and I'm sorry to hear it."
* "I understand you're feeling differently about what happened."
* "What can we do to make sure this doesn't happen again, or how can I support you right now?"

Remember, validating their feelings builds trust and shows you care, even when your perspectives are different

Het is één van de grootste misverstanden binnen relaties: het idee dat er een ‘juiste’ manier is om naar iets te kijken. Maar er is geen goed of fout.

Of het nu gaat over samenwonen, opvoeding, seks, geld, vakanties of wie er verantwoordelijk is voor de afwas — de onderliggende overtuiging is vaak: hoe ik het zie, is normaal. Wat jij doet, is vreemd. Ik zie het goed en jij niet.

Maar in werkelijkheid is er zelden één waarheid. Wat er gebeurt, is dat jullie elk in je eigen ‘frame’ zitten. Als het frame van de ander niet overlapt met dat van jou, botst dit.

Er is geen goed of fout – alleen perspectief. En perspectief is persoonlijk.



Wat is het frame?
Een krachtig beeld dat helpt om dit te begrijpen, is het idee van een huis met verschillende ramen. Jij kijkt door een raam naar buiten en ziet bergen, terwijl je partner door een ander raam kijkt en een kabbelend beekje ziet. Vanuit een ander raam zie je een zonnige bloementuin. Of juist een regenbui. Het uitzicht verandert met elk raam.

Het raam waar jij door kijkt, is jouw frame — jouw manier van kijken naar de wereld. En jouw partner kijkt misschien door een ander raam. Het mooie is: jullie wonen in hetzelfde huis (lees: in dezelfde relatie, niet per se letterlijk hetzelfde huis).

Jullie hebben een gedeelde basis, een relatie, liefde, verbinding. Maar de ramen waardoor jullie naar buiten kijken, geven een andere blik op de werkelijkheid.


Waarom we denken dat we gelijk hebben
Mensen zijn van nature geneigd om hun eigen perspectief als uitgangspunt te nemen. Dat is logisch. Je wereldbeeld is ontstaan in jouw gezin van herkomst, je cultuur, je levensloop.

Je brein is ingericht op het herkennen van patronen — en wat bekend is, voelt veilig.

Dus als jouw partner ineens zegt: “Ik wil liever een latrelatie dan samenwonen,” dan roept dat intern alarm op. Dat hoort toch niet? Of als je partner zegt: “Laat dat kind nou gewoon van tafel gaan als hij geen honger meer heeft,” denk jij: Sorry, maar een beetje opvoeding kan geen kwaad.

Wat we dan vaak doen, is proberen onze partner te overtuigen. We halen argumenten aan, geven voorbeelden, worden soms zelfs dwingend of emotioneel. Niet omdat we de ander willen kleineren — maar omdat we het oprecht niet kunnen begrijpen. Hoe kun je dit niet zien zoals ik?

De illusie van normaal
Wat jij normaal vindt, is niets meer dan jouw norm. En normen zijn gevormd, niet universeel. Misschien heb jij geleerd: geld moet je sparen. Terwijl je partner is opgegroeid met: geld is om van te leven en te genieten. Misschien ben jij opgevoed met het idee dat je altijd je bord leeg moet eten, en jouw partner juist met: vertrouw op je lichaam, die vertelt je wanneer je vol zit.

Er is geen objectieve waarheid. Er is geen goed of fout. Er zijn alleen verhalen. En als je dat beseft, opent zich een nieuwe ruimte in je relatie: de ruimte voor nieuwsgierigheid.


Veelvoorkomende thema’s waar geen ‘goed’ of ‘fout’ in bestaat


1. Samenwonen vs. latten De één wil alles samen doen, de ander wil ruimte. Beiden zoeken veiligheid — alleen via een ander pad. Het vraagt om luisteren naar de onderliggende behoefte, niet om discussiëren over de vorm.

2. Opvoeding: streng of vrij? Is het bord leeg eten belangrijk? Moet je kind zelf verantwoordelijk zijn voor zijn huiswerk? De ene ouder ziet structuur als liefde, de ander ziet autonomie als vertrouwen. De vraag is niet: wie heeft gelijk? Maar: wat wil je je kind meegeven? Wat voor volwassenen wil je dat het worden?

3. Financieel: sparen of genieten? Geldgesprekken raken aan controle, vertrouwen, toekomstangst en vrijheid. Twee verschillende geldmindsets botsen zelden om het geld — maar om wat geld symboliseert.

4. Intimiteit: behoefte aan nabijheid vs. ruimte De één wil praten, aanraken, samenzijn. De ander heeft tijd nodig om te landen. Verschillende hechtingsstijlen kunnen elkaar snel verkeerd lezen. De één ervaart het als afwijzing, de ander als verstikking.

5. Seksualiteit: verlangen, timing, behoefte Ook hier denken we vaak in normen: wat is normaal, hoe vaak is ‘gezond’. Maar seksuele behoeftes zijn geen meetlatten. Ze zijn een taal. En soms spreken partners een ander dialect.


Waarom we onze partner in ons frame willen trekken
Als jij iets heel vanzelfsprekend vindt, voelt het vreemd dat iemand die je liefhebt het zo anders ziet. Je voelt afstand, onbegrip, misschien zelfs afwijzing. Dus wil je de ander overtuigen — als hij of zij het maar inziet, komt het goed. Maar in werkelijkheid creëer je daarmee nóg meer afstand.

Wat je partner voelt, is: mijn perspectief telt niet, wat ik denk, is blijkbaar fout. En zodra iemand zich afgewezen voelt in zijn of haar kijk op de wereld, sluit die zich af. Weg verbinding. Weg veiligheid.


Hoe dan wél?
Het begint met het besef: je partner is niet raar. Die is gevormd door verhalen, net als jij. En als je elkaars verhaal leert kennen, wordt het verschil ineens begrijpelijk.

1. Luister naar het onderliggende gevoel. Achter elke overtuiging zit een behoefte. Achter “hij moet zijn bord leegeten” zit misschien: ik wil een kind dat discipline leert. Achter “laat hem gaan als hij klaar is” zit: ik wil een kind dat zichzelf leert vertrouwen.

2. Leg je eigen frame uit. In plaats van te zeggen: “Dat is toch normaal,” kun je zeggen: “In mijn gezin was dat altijd zo. Daardoor voelt het voor mij belangrijk.” Zo geef je context zonder oordeel.

3. Ga op zoek naar het gezamenlijke doel. Als je stopt met discussiëren over de vorm, kun je praten over wat jullie echt belangrijk vinden. Veiligheid, verbinding, ontwikkeling, autonomie — daar kun je elkaar in vinden.

4. Laat de ander bestaan in zijn eigen realiteit. Het is niet nodig dat jullie alles hetzelfde zien. Zolang jullie elkaars ervaring erkennen, ontstaat er rust. Je hoeft het niet altijd eens te zijn om je verbonden te voelen.

5. Zie verschil niet als bedreiging, maar als kans. Juist omdat je partner anders denkt, kun jij groeien. Het dwingt je om je eigen overtuigingen te onderzoeken. Om ruimte te maken voor meerdere waarheden. Verschillen, contrast en conflict zijn soms oncomfortabel, maar een unieke kans om je eigen blinde vlekken te leren kennen. Je schaduwkanten, zeggen we in therapieland.


Er is geen winnaar in een ‘ik-wil-gelijk-krijgen-gesprek’ en ook niet als je blijft vasthouden aan ‘goed’ of ‘fout’.
Je kunt een discussie winnen en de verbinding verliezen. Je kunt gelijk krijgen, en je toch onbegrepen voelen.

Er is iets veel mooiers in een relatie dan goed kunnen argumenteren en helder communiceren: elkaar zonder oordeel ontmoeten. De mens achter het argument zien.

Vind je deze tip waardevol? Geef een like!

“Blijf er af. Dit is van mij.”


Liefde “Je weet dat dit letterlijk… troep is, toch?”


“Ja. Maar het is míjn troep. Mijn verleden.

Mijn pijn. Mijn bagage.”


Liefde: “En wat zit erin?”


“Dingen. Dingen die ik liever vergeet.”


Liefde: “Maar eh… als je er niet in wilt kijken, waarom draag je het dan nog steeds met je mee?”


…..



Liefde: “Weet je wat het probleem met deze bagage is?”


“Dat het zwaar is?”


Liefde: “En dat je de last ervan nooit alleen draagt.”

Vind je deze tip waardevol? Geef een like!

Af en toe meldt een koppel zich aan met het verzoek om als het kan 'vandaag' nog in therapie te kunnen. Dat lukt niet zo maar. Maar wat het zegt is dat men vaak te lang wacht voordat ze hulp zoeken en als het er dan eindelijk van komt, dan is het al bijna te laat. Een tweede element is dat als er zo veel druk achter zit mensen zichzelf kwijt zijn. Meestal gaat het om langdurige relaties en moet dat dan binnen een paar dagen gefixed worden? Begin met beiden te zeggen dat je jezelf moet kalmeren. Dat neemt al heel veel druk weg.

Een van de oorzaken van ongelukkige relaties is manipulatie.

In dit stukje wil ik het met jullie hebben over manipulatie. Manipulatie is het opzettelijk beïnvloeden van andermans gedrag, gedachten of gevoelens, vaak op een subtiele of misleidende manier, om er zelf voordeel uit te halen. Het gaat vaak gepaard met verborgen motieven en kan schadelijk zijn voor de relatie tussen de manipulator en de gemanipuleerde.

Manipulatie kan leiden tot gevoelens van verwarring, angst, schuldgevoel en wantrouwen bij de gemanipuleerde.

De gemanipuleerde persoon kan het gevoel verliezen de controle te hebben over zijn eigen leven en beslissingen.

Een manipulator zal proberen je een schuldgevoel aan te praten omn je te laten doen wat hij wil. Manipulatoren zijn vaak goed in het herkennen van iemands zwakke plekken en maken daar misbruik van.

Een manipulator kan het onderwerp van gesprek veranderen om de aandacht af te leiden van zijn gedrag. Een manipulator heeft een charme en overtuigingskracht wat maakt dat hun gedrag lastig te herkennen is. Manipulatoren kunnen de werkelijkheid verdraaien om hun eigen verhaal te ondersteunen.

Een manipulator kan proberen iemand te laten twijfelen aan zijn eigen realiteit, geheugen of verstand (Gaslighting). Informatie wordt selectief gedeeld of achtergehouden om een bepaalde indruk te wekken.

Voorbeelden van manipulatie:
Overdrijven, aandikken en opscheppen. Geen verantwoordelijkheid nemen, ook als dader altijd de slachtofferrol inneemt. Telkens herhalen van een boodschap en als zodanig uitputten van een slachtoffer. Woordsoep gebruiken, van de hak op de tak springen, effectieve communicatie verstoren. Stille manipulatie is negeren of vertonen van passief-agressief gedrag, non-verbaal signalen sturen, dichtslaan als je een gesprek wil aangaan.

Hoe bescherm je jezelf tegen manipulatie?
1. Herkennen van de signalen bij jezelf en bij de ander
2. Wees mild naar jezelf, blijf in je eigen kracht staan, blijf in jezelf geloven en denk na voor je iets doet.
3. Je kan het verleden niet veranderen maar ervan leren
4. Blijf uit de emotie
5. Kom op voor de zaken die voor jou belangrijk zijn
6. Geef aan dat de ander over je grens heen gaat
7. Herhaal je boodschap
8. Geef de consequentie aan als de ander blijft doorgaan
9. Reageer consequent

In dit boek past Julie Menanno de hechtingstheorie toe op relaties. Ze helpt je met een nieuwe blik naar jouw relatie te kijken en door de theorie en de oefeningen heb je de tools om deze te verbeteren. Het doel is een fijne, voedende verbinding tussen jou en jouw partner.

Telefoontje van een vrouw die inmiddels een half jaar samenwoonde met haar vriend: “De kinderen van mijn vriend en mijn kinderen waren aan het ruziën over een computerspel. Ze gingen enorm tekeer. Dit soort ruzies regel ik meestal snel, maar nu ging mijn vriend zich ermee bemoeien. Het liep volledig uit de hand, uiteindelijk schopte mijn vriend een gat in de muur!”

Ze was erg geschrokken en vroeg zich af of het wel verstandig was geweest om samen te gaan wonen. Sinds ze samenwoonden nam het aantal ruzies nam toe.
Uiteraard kan ik op grond van zo’n verhaal niet echt veel zeggen, behalve dan dat het verstandig zou zijn om samen een afspraak met mij te maken.

Daarbij zoek ik goed uit hoe het zit en wil ik alles weten over de boosheid. Want geen twee situaties zijn hetzelfde. Deze man bleek inderdaad nogal snel boos te worden en zich niet in de hand te kunnen houden. Hier zat andere boosheid onder (wat heel vaak het geval is). Vaak kan een individuele therapie daarvoor helpen, soms is dat helemaal niet nodig.

Bij twijfel ga ik meestal het gesprek aan over die “oude” boosheid en kom ik er meestal snel achter of dit voor betrokkene waarschijnlijk te hanteren is met enkele tips. Ook leg ik de optie van individuele therapie voor. Meestal is men dan geneigd om eerst te proberen de situatie in de hand te krijgen. Soms lukt dat, soms ook niet.

Het is altijd goed om naar de boosheid te luisteren en hier erkenning en begrip voor te geven. Dit haalt de scherpe randjes er vaak wel vanaf. En soms gaat het om opgestapelde irritaties waarover men lang gezwegen heeft. Uit angst voor ruzie heeft men het nog niet besproken. Dan geef ik daar handvatten voor.

In dit geval was het gat in de muur weliswaar ernstig en heb ik ook gewezen op de mogelijkheid van individuele therapie, zeker als het zich zou herhalen. Omdat zij echter leerden dit tijdig te signaleren en erover te praten was het niet meer voorgekomen.

Christian Pankhurst heeft een prachtig boek geschreven over hoe je als koppel intimiteit, een open communicatie en veiligheid creëert in je relatie.

Hij beschrijft dynamieken waar je in terecht kunt komen en geeft een heel praktisch raamwerk dat je helpt om die te doorbreken. Hoe je om kunt gaan met conflict, misverstanden en van strijd naar kwetsbaarheid en verbinding komt.

Ik geloof zelfs dat als je het boek koopt er een aantal videolessen/demo's bij zitten met koppelsessies. Maar dat zou je even op zijn site moeten nakijken. Het boek is in het engels.

Vaak hoor ik koppels in mijn praktijk zeggen: “mijn partner ziet mij niet!"
Hierdoor ontstaat verdriet, pijn en uiteindelijk veel strijd.
Mijn simpele tip is:
Kijk eens naar je partner, zoals je zou willen dat je partner naar jou kijkt.

Politieke meningsverschillen zijn zelden het echte probleem.
De pijn zit vaak in het gevoel niet meer écht gehoord of begrepen te worden.
Vraag jezelf niet alleen af: ‘Hoe kan ik mijn punt duidelijk maken?’, maar ook: ‘Wat raakt mij hierin zo diep, en kan ik dat delen zonder te beschuldigen?’
Luister vervolgens naar je partner met diezelfde blik: wat probeert hij of zij onder de woorden werkelijk duidelijk te maken?

Boosheid of woede houden we makkelijk vast, we slikken het in of houden het terug waardoor er spanning in het lichaam ontstaat.
Andere manier is dat we boosheid 'out acten', we gaan los op een manier waarbij we het contact met onszelf kwijt raken.

Mijn suggestie is er een waarbij je woede/boosheid kunt ontladen zonder het contact met jezelf kwijt te raken:

Pak een grote handdoek en rol de handdoek dusdanig op dat je je de handdoek als een rol tussen je handen kan wringen. Dat betekent dat je de rol niet te dik en niet te dun maakt maar dusdanig dat je handen er om heen kunnen en de handdoek kan vastpakken.

Je gaat op de punt van een stoel zitten met je voeten op de grond en je voeten ter hoogte van je knieen. Hiermee heb je grip op de grond.

Je neemt de gerolde handdoek op je knieën en pakt het met beiden handen vast.

Neem een paar ademhalingen, iets dieper dan je gewend bent.
Zorg daarbij voor een iets langere uitadem.

Vervolgens ga je de handdoek wringen, waarbij je blijft doorademen. Laat geluid meekomen vanuit een zachte keel. Gebruik al je kracht in het wringen van de handdoek terwijl je doorademt.

Houd even rust, voel na. Ont-wring de handdoek.
en doe de oefening opnieuw zo vaak als prettig voor je is.
Neem vooral ook tijd om na te voelen.

Opborrelende ergernis, boosheid of frustratie. Ze kunnen tot flinke ruzies uiteenspatten. Bedenk dat iedereen daar een eigen stijl voor heeft. Voordat je zover bent kun je ook eens aan elkaar vragen: hoe maak jij eigenlijk ruzie en waar heb je dat geleerd?

Ik zie in mijn praktijk vaak dat koppels in hun relatie last hebben van gevoelige knoppen, die ontstaan zijn in de jeugd. Deze gevoeligheden hebben vaak niets met de relatie te maken, maar worden wel keer op keer getriggert door de partner. Het is belangrijk om elkaars gevoelige knoppen te kennen en herkennen, zodat je er niet elke keer op drukt en als je er op drukt, wees dan lief voor je partner, in plaats van de strijd aan te gaan. “Handle with care”, als alternatief voor bagatelliseren of bestrijden!

In een relatie is het soms handiger om iets aan je eigen gedrag te veranderen, dan aan het gedrag van de ander. Je hebt namelijk veel minder invloed op het gedrag van iemand anders dan op die van jezelf. En het effect kan heel groot zijn. Probeer het maar eens uit. Als jij bijvoorbeeld rustiger reageert zal dat ook de reactie van je partner gunstig beïnvloeden.

Realiseer je dat hetgeen wat je nu stoort aan je partner ooit hetgeen was wat je heeft aangetrokken. Het is nog steeds een positieve eigenschap, maar je kijkt er anders naar. Zie het positieve achter het storende gedrag van je partner. Hoe erg is het nu eigenlijk?

Gisteren heb ik via mijn beroepsvereniging een dag gewerkt met Manu Keirse aan verdieping in het werken aan rouw en verlies.

Naast veel verdiepende inzichten over het thema is mij bijgebleven 1 zin die hij zei. Onopgeloste problemen en hardnekkige patronen tussen partners zijn overdraagbaar over de kinderen.

Kinderen kijken mee hoe hun ouders communiceren en voelen de spanning tussen die twee en weten precies waar de schoen wringt maar krijgen geen voorbeeld mee hoe conflicten opgelosten kunnen worden.

Het is diep verdrietig dat conflicten en ruzies niet alleen traumatisch zijn voor de partners maar ook voor de kinderen.
Het valt onder huiselijk geweld en doet veel met het welzijn van de kinderen. Daarnaast zullen sommige onopgeloste problemen een struikelblok zijn voor de kinderen in de toekomst.

Maar wie vraagt hoe het met de kinderen gaat en wie troost ze in deze situatie? Kinderen komen in een rouwproces terecht wat niet altijd goed begrepen wordt. Ze rouwen om het verlies van vrede en harmonie tussen hun ouders.

Zoek hulp voor relatie maar geef vooral de juiste aandacht aan jullie kinderen.

Soms voelt het of je relatie vast zit, problematisch is. Je hebt last van je partner, je bent snel geërgerd.
Je hebt het gevoel dat het aan je partner ligt. Die veroorzaakt de problemen, de spanningen.
Dat kan waar zijn.
Maar JIJ voelt die spanning. Die spanning zit in jouzelf is, is van jouzelf. Daar ligt iets in jezelf klaar. Wat geraakt wordt is een gevoeligheid, vaak een oude pijn, jonge delen van jezelf. Delen die gezien willen worden, aangeraakt. getroost.

Je kunt je innerlijke delen leren horen en wat ze nodig hebben.
En dan merk je dat je rustig wordt van binnen, stil, kalm, evenwichtig.

Als je leert stil te staan bij je eigen ervaring, dan wordt zo'n relatieprobleem een belangrijke opening voor meer zelf-inzicht, levensgeluk.
En je gaat herkennen dat je verwijt aan je partner werkte : het beschermt je tegen die pijnlijke gevoelens van binnen. Maar de kosten zijn hoog...

Voel je boosheid of frustratie?
Pak een grote handdoek en rol deze op.
Neem de rol in beiden handen en wring de rol van de handdoek.
Wring door en voel je kracht. Voel je emotie en breng alles naar buiten via die rol. zorg voor goed door te ademen, maak geluid als dat prettig is, zet je kaken niet vast.

Je hebt al aardig wat aan persoonlijke ontwikkeling gedaan. Misschien heb je boeken gelezen over zelfbewustzijn, retraites gevolgd, therapie gehad of ben je zelf therapeut. Je weet hoe triggers werken. Je begrijpt dat oude pijn geraakt kan worden in relaties.

En toch…

Waarom werkt je relatie dan niet? Waarom kun je jezelf dan toch niet beheersen bij je partner? Je partner zegt iets kleins, een opmerking over de vaatwasser, je werk of je ouders, en BOEM – irritatie. Je voelt de boosheid opkomen, het ongeduld, de neiging om te snauwen of jezelf te verdedigen.

Maar wacht eens even… Jij bent toch allang verder dan dit? Jij bent toch diegene die zichzelf al zo goed kent?

Precies daar, in die gedachte, ligt de valkuil.



Echte groei en zelfontwikkeling gebeurt niet op een bergtop of een zonnig strand
Het is makkelijk om te denken dat je verlicht bent als je in je eentje op een zonnig strand zit, zonder iemand die je uitdaagt. Maar échte groei zie je pas in interactie met anderen. Hoe reageer je als iemand een gevoelige snaar raakt? Hoe open blijf je als je je onbegrepen voelt? Hoeveel van je mooie inzichten blijven overeind als je midden in een ruzie zit?

Zelfkennis is niet hetzelfde als zelfbeheersing. Je kunt precies begrijpen waar je wonden zitten en nog steeds door die wonden reageren.

Wil je weten waar je staat in je persoonlijke ontwikkeling?

Kijk hoe je reageert op je partner en op de mensen om je heen – dit is de ultieme test.



De spiegel van zelfontwikkeling die je liever ontwijkt
Veel mensen die begrijpen hoe triggers werken en vinden dat ze al veel aan zelfontwikkeling gedaan hebben, gaan vervolgens iets slims doen: ze gebruiken die kennis tegen hun partner.

“Jij wordt nu getriggerd hoor, niet ik.”
“Dit is jouw oude pijn hoor, ik heb hier geen last van.”

En ondertussen klinken ze zelf behoorlijk geïrriteerd…

Herkenbaar?

Als je partner geraakt wordt, in zijn trigger schiet en jij daar fel of afwijzend op reageert, dan is er óók iets bij jou. Anders zou je er rustig naar kunnen luisteren. Maar irritatie, verontwaardiging of boosheid? Dat betekent dat er ook in jou iets geraakt wordt.



Hoe weet je of je genoeg aan zelfontwikkeling hebt gedaan?
Een simpele check: als je volledig ontspannen kunt blijven terwijl je partner iets deelt over zijn of haar gevoelens, zonder dat je je aangevallen voelt, dan ben je niet getriggerd.

Maar als je de neiging voelt om:

te verdedigen (“Dat bedoel ik helemaal niet zo!”),
weg te lopen (“Hier gaan we weer, ik heb hier geen zin in.”),
of het probleem bij de ander te leggen (“Dit is echt jouw onzekerheid, niet die van mij.”)
…dan is er werk aan de winkel.

Want laten we eerlijk zijn: als jij écht zo ontwikkeld was als je denkt, waarom raakt het je dan nog?



Mildheid in plaats van arrogantie
Het ego is een geniepige saboteur. Het ego houdt niet van kwetsbaarheid, van toegeven dat er nog werk te doen is. Dus zodra het doorheeft hoe triggers werken, gebruikt het die kennis om de pijn af te schuiven op de ander.

Maar groei vraagt iets anders:

Nieuwsgierigheid in plaats van verdediging, openheid in plaats van afwijzing.

Dus de volgende keer dat je voelt dat je partner je irriteert, stel jezelf deze vraag:

“Wat laat deze situatie mij zien over mezelf?”

Niet vanuit zelfkritiek, maar vanuit nieuwsgierigheid. Want zelfs als je denkt: ‘ik heb al genoeg aan zelfontwikkeling gedaan’, is er altijd een volgende laag om te ontdekken. 💛

Vind je deze tip waardevol? Geef een like!

Ontwijk ruzies en conflicten binnen je relatie NIET!

- Achter ieder verwijt schuilt een behoefte – om gezien, gehoord of begrepen te worden.
- Luister niet alleen naar wat er gezegd wordt, maar naar wat er écht bedoeld wordt.

En als jullie er samen niet uitkomen, schakel dan een specialist in. Een neutrale partij kan als een soort tolk helpen om de ruis tussen jullie te vertalen naar verbinding.

Boek van Ingeborg Bosch. Geeft inzicht en handvatten hoe je jezelf en/of je relatie kan bevrijden. Het begint met jezelf gaan observeren. Dit doe je door simpelweg aan het einde van de dag te noteren of er situaties zijn geweest, die van invloed zijn geweest op je humeur.

Je probeert iets simpels te zeggen, zoals: “Zal ik straks koken?” en ineens gaat het gesprek alle kanten op. “Oh, dus jij vindt dat ik te weinig doe?!” Bam, een simpele opmerking verandert in no-time in een ongemakkelijke discussie. Je vraagt je af: “Waarom vat mijn man alles verkeerd op? Ik bedoel het toch goed?”

Veel mensen worstelen met misverstanden in hun relatie. Het voelt alsof je op eieren loopt, uit angst om weer iets te zeggen wat verkeerd wordt opgevat. Wat zit hierachter? En belangrijker: wat kun je doen om dit patroon te doorbreken?

Wanneer je partner jouw woorden steeds als kritiek of aanval opvat, ligt dat vaak niet aan wat je zegt, maar aan hoe hij het hoort. Misschien gebeurt het je vaker, dat je iets ogenschijnlijks onschuldigs zegt, maar dat je partner ineens in zijn emotie schiet.

Waarom vat je man dingen verkeerd op?
Iedereen heeft een filter waarmee we naar de wereld kijken. Die filter wordt gevormd door ervaringen, emoties en onzekerheden. Als je partner dingen verkeerd opvat, komt dat vaak doordat zijn filter ‘gekleurde signalen’ opvangt.

Denk bijvoorbeeld aan een partner die opgroeide met veel kritiek van zijn ouders. Hij heeft geleerd om achter onschuldige opmerkingen kritiek te zoeken, zelfs als dat helemaal niet jouw bedoeling is. Je zegt: “Heb je die klus nog gedaan?” en hij hoort: “Je bent weer iets vergeten. Je faalt.”

Stress speelt ook een grote rol. Iemand die moe, overbelast of gespannen is, is gevoeliger voor misverstanden. Het is alsof zijn emotionele buffer vol zit, waardoor zelfs kleine opmerkingen als te veel kunnen voelen.

Maar ja, jij wordt steeds verkeerd begrepen, daar baal je van.
Als jouw woorden steeds verkeerd worden geïnterpreteerd, kan dat heel frustrerend zijn. Je voelt je misschien:

Onbegrepen: Het lijkt alsof je partner jouw intenties niet ziet.
Gefrustreerd: Waarom leidt een simpel gesprek zo vaak tot discussie?
Voorzichtig: Je denkt steeds langer na voordat je iets zegt, om nieuwe misverstanden te voorkomen.
Deze dynamiek kan veel spanning brengen in een relatie, vooral als je niet begrijpt waar het vandaan komt. Gelukkig is er iets aan te doen.

Wat kun je doen om dit patroon te doorbreken?
Het eerste wat je moet onthouden, is dat je dit probleem niet alleen hoeft op te lossen. Dat hij snel boos wordt, wil niet zeggen dat jij de veroorzaker van het probleem bent. Communicatie is een spel voor twee. Hier zijn enkele stappen die je samen kunt zetten om beter met elkaar te praten.

1. Zie wat er écht speelt
Probeer te begrijpen wat er onder de reacties van je partner ligt. Vraag jezelf af: is hij gestrest, onzeker of voelt hij zich vaak bekritiseerd? Het helpt om deze emoties te benoemen en te erkennen.

Zeg bijvoorbeeld: “Ik merk dat je soms heftig op mijn woorden reageert. Welk gevoel geef ik je met die opmerking van daarnet?”

Door het gesprek open te breken, geef je ruimte om de dieperliggende oorzaak te bespreken.

2. Kies je woorden bewust
Het is belangrijk om duidelijk te zijn zonder dat het als kritiek klinkt. Kleine veranderingen in hoe je iets zegt, kunnen een groot verschil maken.

In plaats van: “Je laat altijd overal je spullen slingeren,” kun je zeggen: “Kun je je spullen even opruimen? Dat geeft me meer rust.”

Je draait de boodschap zo dat hij niet voelt als een aanval, maar als een verzoek.

3. Wees geduldig en consistent
Verwacht niet dat één goed gesprek alles oplost. Blijf geduldig, ook als er nog misverstanden ontstaan. Laat zien dat je bereid bent om te blijven werken aan betere communicatie.


Praktijkvoorbeeld: hoe een klein verschil een groot effect kan hebben
Laten we kijken naar het verhaal van Lisa en Frank. Frank had de gewoonte om bij elk klein verzoek te reageren met: “Waarom denk je altijd dat ik niet genoeg doe?” Lisa voelde zich hierdoor steeds meer op haar tenen lopen en sprak hem op een dag voorzichtig aan.

In plaats van te zeggen: “Je reageert altijd zo defensief,” zei ze: “Ik merk dat je snel denkt dat ik kritiek heb. Ik wil je laten weten dat dat niet zo is. Kunnen we samen kijken hoe we dit makkelijker maken?”

Die eenvoudige verandering in toon hielp Frank om minder defensief te reageren. Hij voelde zich gesteund in plaats van aangevallen.

Hoe helpt EFT bij dit probleem?
Emotionally Focused Therapy (EFT) kan enorm effectief zijn in dit soort situaties. Het helpt koppels om de emoties en behoeftes achter hun reacties te begrijpen.

Een belangrijk onderdeel van EFT is het leren herkennen van patronen. Bijvoorbeeld:

Zij: zegt iets praktisch (bijvoorbeeld: “Kun je dit even doen?”).
Hij: voelt zich bekritiseerd en reageert defensief.
Zij: trekt zich terug of voelt zich gefrustreerd.
Door dit patroon te begrijpen, kunnen koppels leren om deze dynamiek te doorbreken en op een emotioneel niveau te verbinden.

Hoe begin je?
Als jouw man alles verkeerd opvat, kun je vandaag al stappen zetten om dit patroon te veranderen. Kies een rustig moment om je zorgen te bespreken en wees open over hoe jij je voelt. Begin met kleine aanpassingen in je communicatie en moedig hem aan om zijn emoties te delen.

Als je merkt dat jullie vastlopen, kan therapie helpen om een doorbraak te vinden. Neem contact op of lees de andere blogs om te ontdekken hoe Emotionally Focused Therapy jullie kan ondersteunen.

Dit soort communicatieproblemen komen vaak voor, maar kunnen met geduld, begrip en een beetje hulp worden opgelost.

Vind je deze tip waardevol? Geef een like!

Rustig en beheerst blijven is voor veel partners belangrijk om uit de negatieve communicatiecirkels te blijven. Heel begrijpelijk, want het levert je deze voordelen op:

Je valt niet samen met agressieve frustratie
Je hoeft geen pijn te voelen
Je roept geen dingen waar je later spijt van hebt
Je kunt nog nadenken zodat je ‘volwassen’ kunt handelen
Je kunt rustig uitleggen hoe je iets bedoelde
Het vervelende is alleen dat dit alleen maar voordelen lijken.

Eenmaal in negatieve communicatiecirkels werken deze voordelen van kalmte averechts. Vooral als je dit ook nog eens probeert af te dwingen met uitroepen als:

Doe toch rustig!
Schreeuw niet zo!
Zachtjes!
Doe normaal zeg!
Niet zo heftig alsjeblieft!
Dat soort ‘instructies’ doet de vlam helemaal in de pan slaan. Uitwendig middels nog heftiger reageren of inwendig middels compleet dichtklappen.

Wanneer is een voordeel een nadeel?

Het lastige is dat er geen absolute waarheid of norm bestaat voor het kwalificeren van communicatieve uitingen als voordelig of nadelig.

Ik weet dat partners hier wel vaak om strijden met instructies aan elkaar:

Zo moet je niet tegen mij praten!
Als je mij erbij wilt houden, dan moet je gewoon dit (…) zeggen!
Had dat dan gewoon eerder gezegd!
Als je het nou voortaan zo (…) zegt, dan krijgen we tenminste geen ruzie.
Maar feit is dat wat je zegt het ene moment nadelig kan uitpakken voor jullie verbondenheid en het andere moment niet, of dat je er zelfs het voordeel van ziet.

Je zou het bijvoorbeeld als liefde kunnen opvatten dat jouw partner bij jou heel heftig kan zijn, terwijl hij of zij normaal heel beheerst is.

Of de uitingsvorm uitleggen voor- of nadelig is, is dus afhankelijk van de context. Daar kom ik zo bij de valkuilen op terug.

Wat is er in dit kader zo lastig aan heftigheid?

Dat is in ieder geval dat jouw uitleg over hoe het zit niet aankomt. Of jouw partner de heftigheid nu vanbuiten (schreeuwen) of vanbinnen (zwijgen) voelt, uitleggen lijkt weinig uit te halen.

Onze behoefte aan uitleggen is wel heel groot, merk ik iedere keer weer. Dat deze behoefte een andere behoefte dient staat buiten kijf, maar dat verliezen veel partners uit het oog.

Het willen uitleggen kan heel dringend en zelfs dwingend overkomen. En hoe zorg je ervoor dat je deze ‘behoefte’ kunt bevredigen?

Juist. Door rust, kalmte en beheersing te propageren (denk je...). Want alleen dan kan jouw partner jouw uitleg ontvangen (denk je...). En kan jij die van je partner ontvangen (denk je...).

Beter naar elkaar luisteren... (zie je misschien als de oplossing...).

Je hoopt zo dichter bij elkaar te komen. Want als jouw partner maar wil luisteren en jouw uitleg maar begrijpt, dan is het opgelost. Totdat blijkt dat luisteren, uitleggen en begrip weinig zoden aan de dijk zetten…

Helemaal lullig als je partner jou steeds stopt in je uitleg en die zelfs helemaal niet wil horen, ook al zijn jullie rustig en beheerst. ‘Daar gaat het helemaal niet om’, zegt je partner dan.

Communicatievalkuilen van uitleggen

Uit alle mogelijke communicatievalkuilen rondom ‘kalm uitleggen’ zie ik deze eruit springen in mijn praktijk:

1. Verkeerde timing

Het uitleggen van jouw gevoelens, of de omstandigheden die tot bepaalde acties of gevoelens hebben geleid, kun je in heel veel situaties als een legitimatie opvatten.

Als jij je legitimeert, ga je jezelf in wezen verantwoorden en dus verdedigen. Je zegt als het ware dat je er niks aan kunt doen. En als dat waar is, dan is er maar 1 ander die er wel wat aan kan doen.

En dat is jouw partner. Althans, jouw partner zal dat heel makkelijk zo kunnen interpreteren. En zich aangevallen voelen. Het is best ingewikkeld om door te hebben of te aanvaarden dat je daar allebei je aandeel in hebt.

Uitleggen is op zich niet ‘verkeerd’, maar wel de timing als die uitleg tot negatieve cirkels leidt. Eerst zorgen dat je je samen veilig verbonden voelt, dan kun je daarna in principe alle uitleg aan.

2. Bedekte ‘harde’ uiting

Uitleg kan ook op andere manieren als een ‘harde’ gevoelsuiting opgevat worden door je partner. Het kan bijvoorbeeld als een belerend advies gezien worden en weerstand oproepen.

Je denkt misschien dat uitleggen heel onschuldig is, maar daar kan je je dus lelijk in vergissen. Hard roept hard op, en voor je het weet escaleert het of verlies je elkaar in het contact.

De tip hier is om eerst te ontdekken wat bij jullie triggert en wat je allebei als ‘hard’ ervaart. Het maakt niet uit wie het als hard ervaart. Al is het maar 1 van jullie, het beïnvloedt de relatie altijd.

3. Verkeerde behoefte

Kijk eens of je discussiezinnen als deze herkent:

Nee hoor, het gaat mij helemaal niet om gelijk krijgen. Ik heb de behoefte om het uit te leggen, zodat je mij begrijpt…
Heel veel partners beseffen niet dat onder alle uitleg de behoefte schuilt om een bepaalde pijn op te lossen door het vervullen van een bepaalde behoefte.

Is 'begrip' inderdaad je behoefte in dit korte voorbeeld? Of is begrip eerder een middel om een andere pijnplek te verhullen en een andere behoefte te vervullen?

Uitleggen kan als een verdovend middel werken waarmee je pijn lekker onder een wollen dekentje kunt wegstoppen. De grote vraag is dan natuurlijk wel of de pijn zo echt opgelost is.

4. Wantrouwen

Hoe moeilijk als jouw partner steeds iets achter jouw uitleg zoekt… Wat is de bedoeling? Zit er een beschuldiging achter? Wat is het verwijt? Wat is er nu weer verkeerd?

En als jouw partner dat hardop uit, is het helemaal mis. Jij boos, beledigd of gekwetst. Hoe kan jouw partner er slechte bedoelingen achter zoeken! Hoe kan die zoiets van jou denken!

Moeilijk om dan uit de negatieve communicatiecirkel te blijven. En toch is het juist dan de kunst om het wantrouwen als een signaal van onveiligheid te zien. Je kunt je beter richten op het vergroten van de veiligheid dan op het uitleggen waarom je partner het helemaal verkeerd ziet…

5. Afgedwongen rust

Gemiddeld genomen stralen rustige, kalme en doordachte mensen veel zelfvertrouwen, waardigheid en deskundigheid uit. Daar nemen we sneller iets van aan. Op onbeheerste woede of verdriet kijken we (soms) een beetje neer.

Best schaamtevol dat je naar buiten toe beheerst bent, maar thuis in je relatie soms heel iets anders laat zien. Begrijpelijk daarom dat we onszelf en elkaar thuis tot kalmte manen.

Een afgedwongen rust is alleen helaas niet de beste methode om uit die negatieve communicatiecirkels te blijven. Bij heel veel partners gaat de boze dialoog inwendig namelijk gewoon door.

Terwijl rust wel degelijk van belang is om jullie negatieve cirkels te doorbreken. Zonder bewustwording van triggers, patronen en ieders aandeel is dat doorbreken niet mogelijk. Je moet niet door paniek of stress bevangen raken.

In een onveilige situatie is het heel menselijk om op je hoede te zijn. Die geestelijke onveiligheid willen we nog weleens onderschatten, want die is niet zichtbaar.

Ook hier geldt dat je er veel meer aan hebt om eerst een veilige omgeving te creëren. Als jullie je veilig voelen bij elkaar, heb je een meer natuurlijke rust met veel meer ruimte voor nieuwe kwetsbare communicatie.

Kortom: uitleggen om begrip te kweken en geestelijke pijn op te lossen is helaas niet de 1e ingang om negatieve communicatiecirkels om te buigen naar liefdevolle verbondenheid. Je kunt beter eerst onderzoeken in hoeverre er sprake is van een onveilige situatie, en die veilig maken.

Bron: website van Monique Stadler

Boosheid laat zich vaak niet direct als boosheid zien. Maar is vaak verpakt en voelbaar in de onderstroom.

Boosheid kan zich bijv manifesteren als een andere emotie bijvoorbeeld als verdriet of als angst of als schuld of schaamte. Je herkent dan niet direct dat er sprake is van boosheid.

Ook kan boosheid zich laten zien in gedrag waarbij je boosheid niet direct herkent zoals cynisme, uitstelgedrag, of heel erg behulpzaam zijn of een passief agressieve vorm van communicatie.

Boosheid kan zich ook uiten in lichamelijke klachten als darmklachten, of onnodige aanspanning van spieren, spanningshoofdpijn of gevoel van uitputting.

Onderzoeker Howard Markman benoemt 3 belangrijke dimensies die vaak ten grondslag liggen aan ruzies.

Macht en controle
Bijvoorbeeld:
Je ondermijnt mijn gezag met de kinderen.
We hebben alleen seks als jij dat wil.
Ik heb het gevoel dat ik alles aan jou moet vragen mbt geld omdat ik minder verdien of omdat jij vindt dat jouw manier beter is.

2. Zorg en nabijheid
Bijvoorbeeld:
Waarom moet contact altijd van mijn kant komen?
Waarom hebben we geen seks meer?
Waarom kan je me niet ondersteunen als ik het moeilijk heb?

3. Respect en erkenning
Bijvoorbeeld:
Jij gaat met je vrienden wat doen zonder mij te vragen wat ik ga doen.
Je neemt mijn werk niet serieus.
Je hebt geen idee van wat ik allemaal doe in en om huis.

Het helpt vaak als je deze verborgen laag kan ontdekken. Je kan dan zien dat een bepaalde discussie over iets heel anders gaat. Bijvoorbeeld een partner die altijd te laat is, hier zal het eerder gaan om een gevoel van respect dan om het daadwerkelijke te laat komen. Als je dat kan zien, zal je een ander gesprek krijgen.

Problemen met een relatie, betrek je relatie erbij. Maak in eerste instantie een afspraak alleen om helder te krijgen waar je tegen aan loopt en nodig dan je relatie uit om ook een afspraak te maken. Ga daarna samen in relatietherapie.

Ik kreeg onlangs het verzoek van Libelle om een antwoord te geven op een lezersvraag waarin de inzender en haar partner het niet eens waren over iets wat zij graag wilde voor zichzelf, voor haar uiterlijk en ze dit daarom stiekem deed. Wanneer je dit soort dingen doet realiseer je dat door iets stiekem te doen er een veel groter probleem ontstaat wanneer hij erachter komt. Dan heb je namelijk een vertrouwensbreuk welke een grote impact heeft op hoe je relatie er vanaf dan uitziet. Je kunt beter het gesprek aangaan en het niet eens zijn met elkaar dan een vertrouwensbreuk laten ontstaan.

Speelsheid dat wil zeggen plezier maken en gek doen zijn zo gezondmakend en verbindend. Wanneer heb jij je speelsheid gevoeld en aan je partner laten zien. Doe eens een kussengevecht, dans eens samen, huppel door het bos.
Maak lol samen, zoals je vast ook deed toen jullie net verliefd waren!

Om echt in verbinding te komen met je partner wees:
Zacht, Open, En Nieuwsgierig

##### Hoe groei jij door Conflict
Het hebben van een conflict is onvermijdelijk in elke relatie. Het is een natuurlijk onderdeel van het samenzijn en een kans om te leren. Al wordt het vaak niet zo gezien. Maar hoe we met een conflict omgaan, bepaalt de koers van jouw relatie. Het vergt van beiden moed en volwassenheid om conflicten aan te gaan met respect en mededogen, om te streven naar een oplossing die de behoeften van beide partijen erkent. Een soort van compromis. Maar het vergt ook moed en lef om je kwetsbaar op te stellen of om vergevingsgezind te zijn. Ben jij in staat om jouw partner te vergeven? Of om jezelf kwetsbaar op te stellen en ‘sorry’ te zeggen? Dat vraagt veel van jou. Zet je trots opzij. Want in het midden van de strijd kunnen we groeien, zowel individueel als samen.
Ik maak hierin weleens het onderscheid tussen een ‘gezond’ conflict, ruzie of meningsverschil of een ‘ongezond’ conflict, ruzie of meningsverschil. Want in een gezonde relatie horen ook gezonde conflicten, ruzies of meningsverschillen. En hoe staat dat binnen jouw (of jullie) relatie?

Wanneer we in conflict raken met onze partners, dan worden we vaak getriggered en kan ons zenuwstelsel op hol slaan, waarna ratio, voelen en handelen niet meer goed samen kunnen werken (en deze 3 heb je nodig om tot oplossingen te kunnen komen.

Tips om mentaal te kalmeren
Affirmatie: dit gevoel is tijdelijk
Schrijf je gedachten en behoeften op
Ga op onderzoek uit: hoe voel ik me op dit moment?
Vertraag je brein met een korte meditatie
Zet je favoriete playlist, CD of plaat op en luister er rustig naar

Wanneer we in conflict raken met onze partners, dan worden we vaak getriggered en kan ons zenuwstelsel op hol slaan, waarna ratio, voelen en handelen niet meer goed samen kunnen werken (en deze 3 heb je nodig om tot oplossingen te kunnen komen.

Tips hoe je jezelf fysiek kunt kalmeren als je getriggered bent:
Uitreken terwijl je een paar keer diep in- uit ademt
Je vuisten aanspannen en weer ontspannen
Een warme douche nemen en naar muziek luisteren
Een wandeling maken, hardlopen of dansen
Leg een koel washandje over je gezicht.

Stap 4: Toegeven waar het kan

Hoe meer je ja kunt zeggen, hoe meer je partner ook ja kan zeggen. Zo wordt het sluiten van compromissen makkelijker. Om het te verbeelden richting elkaar kun je ieder een binnenste en een buitenste cirkel tekenen. In de binnenste cirkel komen de dingen waarover je geen compromissen wilt sluiten, in de buitenste die waarmee je flexibel wilt zijn.

Stap 5: Oude ruzies verwerken

Erover napraten zonder opnieuw ruzie te krijgen is verwerken en het goed maken. Vertel elkaar achtereenvolgens wat je voelde, wat je neutraal waarnam, waar het voor jou mis ging, wat je anders had kunnen doen en wat je nodig hebt om het in de toekomst te voorkomen.