Tips bij communicatieproblemen

Binnen relaties binnen ons gezin zijn een paar wetmatigheden enorm belangrijk.

We hebben recht op ons eigen plekje

we hebben allemaal behoefte aan verbinding

De balans tussen geven en nemen moet in evenwicht zijn.

En we hebben daarnaast de behoefte om ons eigen ik te ontwikkelen.

Is er hier in de fase van ons opgroeien iets in misgegaan, dan werkt dat vaak door in ons latere relaties. Vooral met onze partner. We leven vanuit vroegere structuren van bv geen verbinding kunnen maken of onbalans in het geven of nemen. We geven teveel, omdat we dat zo geleerd hebben of we geven te weinig omdat we misschien wel ons eerder tekort gedaan voelen willen compenseren. Of we hebben nooit de mogelijkheid gehad om ons eigen ik te ontdekken, laat staat te ontplooien.

Dan kan er onbalans ontstaan in onze huidige relatie.
Loop je hier tegen aan kijk dan eens vanuit welke patronen jij functioneert.
En zoek als het nodig is goede therapeutische hulp voor jezelf en voor je relatie. Dat mag een geschenk aan jezelf zijn!

Respecteer de verschillen.

Er staat nergens in een wet of huwelijkse voorwaarden oid dat jullie hetzelfde moeten zijn en dezelfde mening moeten aanhangen.

Respecteer elkaar en veroordeel een mening niet. Jullie kunnen allebei gelijk hebben! Probeer de ander wel te begrijpen, zonder het er persé mee eens te hoeven zijn. Hanteer de 'walky talky' methode: een praat-stand en een luister-stand. Onderbreek alleen om een vraag te stellen ter verduidelijking.

Ow ja, en luisteren is niet hetzelfde als je mond houden om vervolgens zelf helemaal los te gaan. Luister om te begrijpen!

Als jullie de verschillen erkennen en die elkaar gunnen kunnen die wel eens in jullie voordeel gaan werken . . . !

Succes!

Wees helder in wat je zegt
Als je merkt dat jullie elkaar steeds verkeerd lijken te begrijpen, let dan eens op of je geen dubbele boodschappen meegeeft in je communicatie.

 

Soms is een boodschap doorspekt van sarcasme of bedoelen we iets als grap, terwijl het niet zo overkomt.

 

Als je hier vaker tegenaan loopt, probeer er dan op te letten dat hetgeen wat je zegt ook echt is wat je bedoelt, wat je wilt zeggen.

Probeer echt naar de ander te luisteren

Vaak zitten we zo vol met ons eigen verhaal, met wat we zelf willen zeggen dat we niet echt luisteren naar wat de ander zegt. Ga maar eens luisteren.

Wat heeft de ander te vertellen? Wat vindt de ander belangrijk? Waar heeft de ander behoefte aan? Met aandacht luisteren naar een ander kan een enorm verschil maken om de communicatie te verbeteren.

Om een goed gesprek te voeren met je partner is het belangrijk dat er gunstige omstandigheden worden geschept.

 

Plan het gesprek met je partner in jullie agenda, zorg dat de kinderen weg zijn en zorg voor een rustige omgeving (tv uit, radio uit, krant weg). Een goed gesprek vraagt een aanlooptijd waarin je in eerste instantie over dagelijkse dingen praat.

 

Diepte in een gesprek kan niet onmiddellijk bereikt worden. Wie onmiddellijk diepe gesprekken wil voeren, komt dikwijls belachelijk over.

Soms denk je aan een half woord genoeg te hebben. Zeker via de app, het contact is kort en misschien te kort. Zo krijg je miscommunicatie en worden dingen verkeerd uitgelegd. Vraag vaker door en als het niet duidelijk is, stel nog een vraag.

Met welk doel luister jij?

Veel mensen luisteren niet goed, zeker als er meer emotie bij komt kijken. Vaak luisteren we dan vooral om te horen wanneer de ander ademhaalt en we kunnen inbreken in zijn verhaal!

Een ruzie is vaak een kip en het ei-verhaal. Uiteindelijk willen beide partners dat de ander ze begrijpt. Maar om de een te begrijpen, moet de ander luisteren. Maar vaak kunnen we pas goed luisteren, als we ons begrepen voelen!

Leg minstens één avond, weekenddag die telefoon WEG!!! Geef aandacht aan elkaar, de kinderen, het huis, de tuin, familie, vrienden.

Júllie zijn belangrijk. Veel belangrijker dan de buitenwereld op facebook, of spelletjes oid.

Vaak komt een stel terecht in een "welles-nietes" discussie, en vaak kunnen mensen dan ook niet meer goed naar elkaar luisteren. Dit voelt heel vervelend, en meestal ontstaat er afstand.

Wat zeker helpt is als ieder gaat praten vanuit zijn/ haar behoeften en wat hij/zij nodig heeft. Zodra één van de twee dit gaat doen, verandert meteen de "communicatielaag" van het gesprek. Er komt gevoel bij, het wordt persoonlijk en "echter".

 

Als de ander de partner nu echt kan horen en ook op een persoonlijke manier kan antwoorden, komen de partners meestal veel dichter naar elkaar toe.

Creëer regelmatig momenten van verbinding. Dat kan een uitstapje zijn, maar ook een aanraking, een blik, samen (film kijken) op de bank.

Ervaar je weer eens dat er storing op de lijn zit en jullie elkaar niet begrijpen? Luisteren jullie om te reageren en ervaar je afstand en kilheid?

Stop dan direct met praten (vaak discussiëren) en verander van strategie.

Probeer het perspectief in te nemen van de ander. Verplaats je aandacht naar je partner en luister echt naar hem/haar om te begrijpen en niet om te reageren. Zorg dat er eerst weer verbinding is voor je verder praat.

Dat doe je niet door de ander te overtuigen van je eigen gelijk of te eisen dat z/hij naar jou luistert. Dat doe je door mee te voelen met elkaar, je partner je volledige aandacht te geven.

En als jij begint, merkt je partner dit en is h/zij ook meer geneigd jouw gedrag te kopiëren en hetzelfde te doen. Wanneer we ons gehoord en begrepen voelen, zijn we sneller geneigd de ander ook te willen horen en te willen begrijpen.

Reageer niet meteen!

Zoals alle begin, is dit even moeilijk. Maar het levert heel veel op!

Probeer je mond te houden wanneer je eigenlijk vanuit emotie of irritatie het gesprek aan wilt gaan.
Zonder jezelf even af.

Voel wat je voelt door die opmerking of houding van je partner en neem hier echt even de tijd voor.
En wanneer alle gemoederen bij jezelf én bij je partner tot rust zijn gekomen, spreek dingen dan pas uit.

Goede communicatie is van groot belang in relaties.
Een valkuil in relaties kan onder andere zijn dat we wel denken te weten wat onze partner bedoelt, denkt, voelt, leuk vindt …..

Luister om beurten naar elkaar en check op je de ander begrepen hebt.

De één zegt wat en de ander is al bezig met zijn antwoord of schiet zo vol in zijn emotie dat het gesprek al gauw een andere wending neemt. Tja en dan weten we uiteindelijk niet meer waar het gesprek mee begon.

Spreek samen een time-out af bij heftige emoties, en voer het gesprek op een later tijdstip.

Maak samen vervolgafspraken!

Plan een moment op de dag dat jullie samen de dag doornemen: hoe heb je die beleefd?

Verval niet in verwijten tijdens ruzies, maar ben specifiek over waar het echt over gaat en vraag wat je nodig hebt van je partner.

Durf ‘sorry’ te zeggen als je merkt dat je de ander hebt geraakt.

Veel mensen die relatietherapie overwegen, zijn bang voor oordeel of willen juist graag gelijk krijgen. Zo werkt relatietherapie gelukkig niet.
In relatietherapie ga ik vooral te werk via patroonherkenning. Ik kijk wat er tussen jullie gebeurt, niet op de inhoud, maar in de manier van met elkaar omgaan. Ik zie welke pijnpunten er worden geraakt, welke triggers en onuitgesproken behoeftes er zijn en leg die bloot, zodat we ze kunnen ombuigen naar iets dat wél werkt.
Patronen gaan niet over wie gelijk heeft, maar over wat er gebeurt tussen twee mensen en hoe iets dat niet functioneel is in stand gehouden wordt. Wanneer dit zichtbaar wordt, schept het helderheid voorbij schuldvraag en ruimte voor hernieuwd begrip.

De meeste mensen luisteren om te antwoorden. Of om te helpen. Dat lijkt empathisch, maar vaak verliezen we zo het meest helende element van contact: echte aanwezigheid.

Als iemand zijn verhaal deelt, is er meestal iets in ons dat direct wil ingrijpen. We zoeken naar oplossingen, relativeren, geven advies. Dat komt voort uit goede intenties, maar het resulteer vaak in een partner die zich niet gezien en gevoeld voelt.

Wat de ander vaak nodig heeft, is niet jouw oplossing, maar jouw liefdevolle aandacht. De ervaring dat hij of zij mag bestaan met alles wat er is, zonder oordeel of haast.

Luisteren zonder te repareren vraagt oefening. Je zult merken dat het ongemakkelijk kan zijn. Stiltes voelen lang, emoties kunnen je raken. En juist dat is het punt: je bent erbij, zonder over te nemen.

Een simpele oefening:
📍 Als iemand iets moeilijks deelt, adem uit voordat je reageert.
📍 Vraag niet meteen naar “waarom”, maar zeg: “Ik hoor dat het zwaar is.”
📍 En laat het stil zijn.

Echte aandacht heelt. Niet omdat jij iets doet, maar omdat jij blijft.

“Laat maar” is het recept voor emotionele verwijdering. Op de korte termijn handhaaf je de vrede en de gezelligheid, maar op de lange termijn gaat het Hoe vaak wil jij contact maken en iets tegen je partner zeggen, maar denk je:

Laat maar.
Het heeft toch geen zin.

En als je inderdaad niets zegt, wat is dan je motivatie?

Wil je voorkomen dat:

er ruzie van komt?
jij je weer een zeurkous voelt?
je niet uit je woorden komt?
jouw partner jou overruled?
je je teleurgesteld gaat voelen over een verwachting die niet uitkomt?
jouw partner zich door jou ongemakkelijk of gekwetst voelt?
er weer een eindeloze discussie komt die niks oplevert?
jij het -in de ogen van je partner- anders weer gedaan hebt?
Wat een tweestrijd soms, nietwaar?
Aan de ene kant wil je je graag uitspreken en aan de andere kant wil je rust en een fijne sfeer. Ik stel me zo voor dat je het belangrijk vindt om open en eerlijk te zijn. Dat je op wil komen voor jezelf zonder jouw partner tegen het zere been te stoten.

Niks zeggen is alleen niet zo’n goede keuze.

“Laat maar” is het recept voor emotionele verwijdering. Op de korte termijn handhaaf je misschien de vrede en de gezelligheid, maar op de lange termijn gaat het toch aan je vreten. Met alle schadelijke risico’s voor jullie contact van dien.

Met opkroppen is echt niemand geholpen
Jij bent er niet mee geholpen, je partner niet en je relatie al helemaal niet. De bom gaat vroeg of laat toch barsten als je jezelf tekort doet. En daarmee doe je dus ook jouw partner tekort. Ik zal je een paar nare gevolgen beschrijven die ik in de praktijk tegenkom:

Je partner zal zich verraden voelen wanneer bij jou de emmer overloopt. “Waarom heb je niet eerder aan de bel getrokken?”, “Waarom heb je niet eerder gezegd dat je je zo voelde, nu kan ik er niks meer mee doen!”
De ongelijkwaardigheid zal steeds meer je relatie insluipen. Jouw ‘laat maar’ werkt op allerlei fronten door. Je laat allerlei beslissingen en acties over aan jouw partner. Je partner zal steeds meer gaan regelen. De verhouding wordt steeds schever totdat de bom bij jouw partner barst: “Ik moet ook altijd alles regelen, ik voel me overal alleen verantwoordelijk voor!”
Als de emmer bij jouw ‘laat maar’-partner overloopt zou het zomaar kunnen dat jij daar de schuld van krijgt. Jij bent ook zo dominant en hebt je partner daarom zoveel ruimte ontnomen!
Grote kans dat er een boven- of ondergrondse machtsstrijd ontstaat die gekenmerkt wordt door sabotage en pesterijen. De ‘laat maar’-partner zal zo onbewust proberen de ongelijkwaardigheid op te heffen. Of de ‘regel’-partner zal zo proberen de ‘laat maar’-partner in beweging te krijgen.
Van kwaad tot erger…
Als dit thema van ‘jezelf wel/niet uitspreken’ de inzet van jullie negatieve communicatiecirkel is, dan wordt het alleen maar erger. De ‘laat maar’ partner zal het steeds moeilijker vinden om te voelen wat die voelt en te weten wat die wilt.

Voor je het weet wordt je relatie door angst geregeerd in plaats van door liefde. En durf je allebei niet meer jezelf te zijn, waarmee ik vooral bedoel dat je je bewust strategisch gaat gedragen en continu gaat nadenken over wat je wel of niet moet zeggen of doen.

Jezelf uitdrukken is en blijft ontzettend belangrijk om contact te maken
Ik deel hier een paar tips met je om je te ondersteunen het aan te pakken, mocht je ermee te maken hebben.

1. Hoe eerder hoe beter. Want hoe langer het duurt dat jij of je partner zich niet uitspreekt, hoe groter de kloof en hoe moeilijker die te overbruggen is.

2. Zie conflictvermijding als een signaal. Vooral als je nooit ‘ruzie’ hebt of een partner die zich meestal voegt, wellicht om de lieve vrede te bewaren.

3. Creëer een veilige omgeving voor elkaar. Dan durf je je uit te drukken zonder angst voor bijvoorbeeld afwijzing. Denk maar aan je school, je werk of onze samenleving: als je je veilig voelt durf je jouw mening en behoefte vrij te uiten zonder angst voor straf, ontslag of intimidatie.

4. Als je het moeilijk vindt om je uit te spreken, vertel dit dan. Vertel je worsteling hiermee in plaats van ‘laat maar’. Dan blijf je in ieder geval in contact met elkaar.

5. Durf je twijfel of je spagaat te laten zien aan je partner. Veel mensen hebben moeite met dit zinnetje: “ik weet het niet”. Je zou maar eens onzeker overkomen, want dat ‘mag’ niet… Het maakt in ieder geval kwetsbaar. Hoe moeilijk ook, het is wel de kwetsbaarheid die verbondenheid mogelijk maakt.

Voorbeeldzinnen om contact te maken
Voor als je het uit wil proberen:

Ik wil iets tegen je zeggen maar ik weet niet hoe ik het moet zeggen want ik ben bang dat we dan ruzie krijgen.
Er is iets wat ik met je wil bespreken maar ik vind het heel moeilijk omdat ik je niet voor het hoofd wil stoten.
Ik worstel ermee dat ik ergens behoefte aan heb wat ik je wil vertellen, alleen ben ik bang dat jij dat heel vervelend gaat vinden en weet ik niet of ik het wel zal vertellen.
Van iets wat je zei heb ik wakker gelegen en ik zou het je graag vertellen, maar ik ben bang dat je me niet serieus zal nemen en het als kritiek opvat.
Nu ervaar ik echt een spagaat. Ik wil best doen wat je vraagt maar tegelijk vrees ik dat ik mezelf tekort doe en dat dit op termijn aan me gaat vreten.
Zou je partner op zulke boodschappen afwijzend reageren? Of juist eerder open staan voor contact en je zelfs uitnodigen om het wel te zeggen?

Heel mooi als je met deze voorbeeldzinnen positief contact weet te maken. Maar om te voorkomen dat je in communicatietrucjes blijft hangen, is de 3e tip cruciaal: het creëren van emotionele veiligheid met en voor elkaar.

Ontdekken welke emotionele drijfveren daadwerkelijk spelen onder de laat-maar-houding in jullie dynamiek van negatieve communicatiecirkels zet pas echt zoden aan de dijk.

Gelezen bij: Drs. Monique Stadler

Heb jij belangrijke punten van onvrede en bespreek je die met je partner?

Nee? Of niet echt tot op het bot?

Dan wil ik je toch echt dringend adviseren dat wel te doen als het speelt. Ik maak veel te vaak mee dat partners zichzelf jarenlang ondergeschikt hebben gemaakt aan de behoeften van hun partner of gezin.

Het stapeleffect zorgt ervoor dat ergens een keer de bom barst. Nu ben ik aan de beurt, hoor ik dan als vertwijfelde uitroep. De partner die dit aanhoort is net zo vertwijfeld. Hij of zij wist het niet werkelijk en meent nooit de kans te hebben gekregen om er iets aan te doen.

REDENEN OM JE ONVREDE NIET TE BESPREKEN

Gemiddeld genomen willen partners elkaar begrijpen, beschermen en helpen. En juist hierin schuilt ook de valkuil als je ontevreden of ongelukkig bent met bepaalde punten. Want:

Je doet jouw partner verdriet met jouw knelpunt en dat wil je niet.
Je partner voelt zich snel persoonlijk af geserveerd terwijl dat helemaal je bedoeling niet is.
Je stuit op onbegrip omdat je jouw onvrede niet goed voor het voetlicht krijgt.
Jullie komen in discussies terecht die nergens toe leiden en daarom denk je dat het geen zin meer heeft om je onvrede kenbaar te maken.
Er blijft dan weinig over van het wederkerig begrijpen, beschermen en helpen. Dus heel begrijpelijk dat je het moeilijk vindt om je onvrede bespreekbaar te maken. Met als gevolg dat je zwijgt of steeds vaker laat maar denkt.

BENOEM JE WEL HET JUISTE PUNT VAN JOUW ONVREDE?

Je zult het ongetwijfeld wel kennen dat je om een relatief klein kritiekpunt in een grote negatieve communicatiecirkel van conflict of conflictvermijden terechtkomt.

Plotseling lijkt het wel of je partner jou niet meer wil begrijpen, beschermen of helpen. En juist daar zit voor veel koppels het grote pijnpunt.

5 VEELVOORKOMENDE LAGEN VAN ONVREDE

Laat ik je een voorbeeld geven met een praktisch kritiekpunt als uitgangspunt.

Laag 1: Je hebt er last van dat jouw partner rommel niet opruimt.

Je vertelt dit netjes in een keurige ik-boodschap en je vraagt je partner om voortaan op te ruimen. Je partner doet dat, maar niet iedere keer. En op een gegeven moment is het weer het oude liedje.

Je kaart het vaker aan en je partner reageert steeds bozer: ik heb geen zin om altijd op te ruimen, zo belangrijk is het niet. Je moet dat maar loslaten dat je last van de rommel hebt!

Laag 2: Je hebt er last van dat je partner geen rekening met jou houdt.

Hier stoten we al op een diepere laag. Los van het praktische punt lijkt je partner nu te zeggen dat hij of zij jouw last niet zo belangrijk vindt.

Hoe belangrijk vindt jouw partner het nu nog om jou te begrijpen, beschermen en te helpen? Als je nu aangeeft dat jouw partners egoïsme jouw onvrede is, dan heb je waarschijnlijk de poppen aan het dansen.

Laag 3: Je hebt er last van dat je je onbegrepen en alleen voelt.

Dit is een nog diepere laag. Mogelijk begrijpt je partner er helemaal niets van als je nu roept dat jij je onbegrepen en alleen voelt. Hoe is het mogelijk dat een meningsverschil over rommel zo gevoelig ligt?

Je partner voelt zich zelfs gekwetst dat jij hem of haar van egoïsme beschuldigt. Daar klopt niks van. En nu heb jij niet alleen pijn, maar heb je jouw partner ook nog eens pijn gedaan!

Laag 4: Je hebt er last van dat je het niet goed doet in de ogen van je partner.

Met deze laag zie ik veel partners in grote verwarring raken. Je begon met iets wat jouw partner niet goed doet, en nu ben jij ineens de gebeten hond.

Jullie discussie zou zich nu zomaar kunnen verplaatsen naar de vraag wie nou wie beschuldigt, wie nou gelijk wil hebben en wat nou wel of niet eerlijk is.

Laag 5: Je hebt er last van dat je jouw partner teleurstelt.

Als je goed naar jezelf kijkt in zo’n soortgelijke negatieve spiraal, zou het dan kunnen dat je jouw onvrede niet (meer) bespreekt uit angst dat jouw partner jou niet meer ziet zitten?

Hier komen we aan bij een diepere kern die mogelijk kan spelen: angst om je relatie te verspelen. En zo lijkt het of het kritische oordeel over de rommel de maatstaf van jullie liefde is geworden.

WAT IS DE KERN VAN JOUW ONVREDE?

In een escalatie van negatieve communicatiecirkels spelen dit soort lagen in heel verschillende vormen. Overkoepelend komt het neer op deze 2 vormen:

Praktische onvrede: dit gaat over allerlei praktische afstemmingszaken in het dagelijkse leven met elkaar, zoals in de eerste laag.
Emotionele onvrede: dit gaat over de manier waarop je emotioneel met elkaar omgaat. Hiermee raak je zaken uit de opvolgende diepere lagen rondom waardering, begrip, acceptatie en vertrouwen.
Voor de meeste koppels geldt dat de emotionele onvrede het echte heikele punt is. Als je elkaar emotioneel goed kunt bijstaan dan is de praktische onvrede veel makkelijker op te lossen. Alleen al omdat de praktische onvrede dan niet meer zo zwaar weegt.

Het probleem voor veel koppels is dat praktische problemen escaleren tot emotionele problemen. En dat partners proberen emotionele problemen praktisch op te lossen en andersom.

3 SAMENVATTENDE TIPS

Deze tips wil ik je hier tot slot graag meegeven, met name als je kampt met emotionele onvrede:

Tip 1: Maak je onvrede toch bespreekbaar.

Uit onderzoek van onder meer Stroebe et al. blijkt dat je goede bedoelingen om je partner pijn te besparen averechts werken. Na verloop van tijd krijg je juist meer verdriet als je jouw verdriet verbergt voor je partner.

Tip 2: Maak onderscheid tussen praktische en emotionele knelpunten.

Het kan jullie helpen om dit onderscheid te maken. Zo is makkelijker te begrijpen dat praktische oplossingen werken voor praktische problemen maar niet voor emotionele problemen.

Je kunt dit blogartikel samen lezen en eens kijken hoe de verschillende lagen bij jullie in elkaar steken op bepaalde thema’s.

Tip 3: Houd de volgorde in de gaten.

Een psychologische wetmatigheid is dat je eerst de emotionele, relationele problemen moet aanpakken om vervolgens ruimte te hebben voor het oplossen van praktische knelpunten.

Dat heeft alles met emotionele veiligheid te maken. Pas als je je emotioneel veilig voelt heb je ruimte om aan de praktische zaken te werken.

Gelezen bij: Drs. Monique Stadler.

Als mensen problemen in hun liefdesrelatie hebben, bouwen ze vaak een lijst op met onderwerpen waar de ander ze gekwetst heeft. Vaak denken paren dat ze deze hele lijst met pijn/klachten in gesprekken moeten verwerken voordat ze weer een gezonde/gelukkige relatie hebben. Belangrijk om te weten is dat de meeste issues op de lijst een overkoepelend onderwerp hebben. Zoals: kan ik vertrouwen dat jij er voor mij bent? Begrijp jij mij? Het is lastig om de lijst op te geven, maar de lijst is niet de reddingsboei.

Verwijten creëren afstand en roepen vaak verdediging op. Probeer in plaats daarvan te zeggen: “Ik heb het gevoel dat…” Zo spreek je vanuit jezelf, zonder oordeel. Dat nodigt de ander uit om te luisteren en opent ruimte voor echt contact en wederzijds begrip.

Dit valt mij op in mijn praktijk: veel stellen wachten tot de spanningen heel hoog zijn opgelopen voordat ze hulp zoeken. Zó jammer!
Relatietherapie werkt vaak beter hoe eerder je erbij bent — als je nog wíl, maar niet meer goed weet hóe.
Je hoeft dus niet eerst flinke ruzies te hebben, al op het punt te hebben gestaan om weg te gaan of de ander niet meer kunnen uitstaan.
Relatie gesprekken kunnen juist helpen om elkaar weer beter te begrijpen, voordat irritatie of afstand te groot worden.
Het is een investering in jullie relatie, ook als het “nog niet echt mis” is. Jullie leren weer nieuwsgierig te zijn naar elkaar, meer begrip en mildheid te tonen, makkelijker met elkaar te praten en zo te voorkomen dat kleine dingen groot worden.
Hoe eerder je komt, hoe kleiner de afstand tussen jullie is, hoe sneller je je weer verbonden kunt voelen.

Zou je je graag weer dichter bij je partner willen voelen? Neem contact met me op, samen zetten we stappen in die richting.
Jolanda

Gesprekken tussen partners, ouders-kinderen, lopen niet altijd gemakkelijk. Dan denken dat open vragen altijd het beste werkt, blijkt een vergissing,
Alleen maar onderscheid maken tussen open en gesloten vragen in communicatie als ' verbetering', helpt bijna nooit voor een goede (gewenste) doorgang van het gesprek.

Kijk maar eens naar onderstaande voorbeelden. De gesloten vraag is eigenlijk elke keer beter dan de open vraag.

1. ‘Ik heb echt geen zin om op te ruimen’
A. ‘Wanneer wil je het dan doen?’ (open vraag maar enorm sturend/ corrigerend)
B. ‘Nee?’ (gesloten maar volgend / onderzoekend)

2. ‘Je bent nu voor de derde keer te laat.’
A. ‘Wat maakt dat je dat zo precies bijhoudt?’ (open vraag maar met een mening erin)
B. ‘Daar baal je nogal van..?’ (gesloten vraag maar wel benieuwd/ uitnodigend)

3. ‘Pff, ik zou koken maar het is me echt niet gelukt.’
A. ‘Had je zo’n drukke dag lieverd?’ (gesloten vraag, maar juist heel uitnodigend)
B. ‘Wat voor beeld heb jij eigenlijk bij onze taakverdeling?’ (open vraag maar gegarandeerd een conflict)

💡 Het gaat dus niet om open of gesloten vragen. Het gaat om het volgen van het gedachtespoor (de boodschap) van de ander.

Maar dat zomaar doen is vaak lastig voor mensen. Het vereist dat je eerst aan jouw binnenkant iets verandert: n.l. je écht openstellen voor die ander. En je eigen agenda laten vallen.. en je mening uitstellen.

Hoe doe je dat in 's hemelsnaam?

Dat kan door te leren ‘matchen’. Verdiep je écht in de ander, in de lichaamstaal, in de inhoud en ook in de stem en het verlangen daarin..
Zeker dat laatste is niet gemakkelijk !
Maar als je dat doet, merk je dat je ook als mens van binnen verandert. Je wordt een beetje de ander en daardoor kun je hem/haar veel beter volgen en begrijpen. En die ander zal zich in ieder geval veel meer gehoord voelen.
Goede vragen en reacties rollen er dan meestal bijna vanzelf uit.. :)

Dit onderschrijft opnieuw Covey’s wijze principe:
Eerst de ander begrijpen (dus aansluiten) dán zelf begrepen worden!’ Probeer het eens in je thuis relaties; ik garandeer je een ander effect !!

Mocht het toch heel ingewikkeld blijven om prettig of constructief te communiceren, ben je uiteraard welkom voor een 'verbindend communiceren' match sessie M@

Jij hebt invloed op je relatie wanneer je bewuste keuzes leert maken. Hoe jij omgaat met een discussie, heeft grote impact op de uitkomst ervan:

Geef het voordeel van de twijfel. I.p.v. jouw partner als 'de tegenstander te zien'.
Stel vragen bij twijfel. I.p.v. aannames te doen
Impuls controle: uitstellen van je 1e reactie (vanuit emotie)
Behoud contact tijdens discussies. Oogcontact, in dezelfde ruimte blijven, emotioneel aanwezig blijven (niet uitchecken).
Niet maar 1 waarheid maar perceptie. Jullie hebben allebei ergens wel gelijk. Zie elkaars standpunten met een open vizier.

Accepteer dat jij en je partner meer of minder tijd nodig hebben om dingen te verwerken. Geef de ander dus die tijd die hij of zij nodig heeft maar je mag wel erbij zeggen dat je het fijn zou vinden om op korte termijn hier op terug te komen. Spreek dit duidelijk af.

Geef alleen advies als erom gevraagd wordt, anders kan het misschien verkeerd worden opgevat en de problemen tussen jullie alleen maar vergroten. Hierdoor voelt de ander zich misschien aangevallen en dat is wat je dus niet wilt.

De 6e taal van de liefde: zelfreflectie
De zesde taal van de liefde is zelfreflectie. Deze is dan weer niet door Gary Chapman bedacht, de schrijver van het boek The Five Love Languages. Ik vond deze zesde taal, zelfreflectie, een noodzakelijke toevoeging.

Waarom deze 6e taal van de liefde nodig is

De vijf liefdestalen zijn bij veel mensen wel bekend. Deze liefdestalen gaan over dingen die je kunt doen voor je partner om je liefde te uiten: woorden van bevestiging, quality time, cadeaus, dienstbaarheid en aanraking. Mooi. Maar zonder zelfreflectie wordt het leeg theater. Je kunt “schatje, ik hou van jou” fluisteren en tegelijk een onveilige partner zijn. Je kunt met cadeaus strooien en tóch niet emotioneel beschikbaar zijn.


Zelfreflectie is de ondertiteling bij alles wat je doet. Het maakt je acties geloofwaardig – of niet. Zelfreflectie is het vermogen om naar jezelf te kijken en je eigen gedrag te observeren en bij te stellen, indien nodig. Door zelfreflectie kun je achterhalen waarom je doet wat je doet in je relatie en hoe je op een dieper niveau kunt verbinden met je partner.

Hoe een relatie mét de 6e taal van de liefde eruitziet

Je partner komt later thuis dan afgesproken. Jij voelt frustratie opkomen. In plaats van te ontploffen of de ‘silent treatment’ te gebruiken, zeg je:
“Ik merkte dat ik me onbelangrijk voelde toen je zo laat thuiskwam. Ik heb behoefte aan duidelijkheid. Kunnen we afspreken dat je even appt als het later wordt?”
Je partner, die ook zelfreflectie heeft, zegt niet: “Doe niet zo dramatisch.”
Maar: “Ik snap het. Dat was onhandig van me. Volgende keer laat ik even weten wat je kunt verwachten. Hoe is het nu met je?”

Dat is het. Geen Shakespeare-drama. Gewoon volwassen communiceren. Wanneer je beiden bezit over een gezonde dosis zelfreflectie, is dit hoe je reageert op elkaar:

Niet alles is een persoonlijke aanval. Je hoort kritiek/feedback als informatie, niet als bewijs dat je waardeloos bent of het weer niet goed gedaan hebt.

Je pakt je aandeel. Geen “ja, maar jij”. Eerst incasseren en erkennen: “Dit was mijn stuk, dit was mijn aandeel wat niet handig was.”

Je overlegt en komt tot consensus. Niet: je zin doordrijven of met mokken proberen de uitkomst te manipuleren. Wel: “Wat is voor ons beiden leefbaar?”

Je stelt je grenzen én denkt mee. Geen horkerige uitspraak van“zo doe/ben ik nou eenmaal”, maar: “Dit is mijn grens én ik wil zeker met je meedenken wat er toch mogelijk is om jou tegemoet te komen.”

Je herstelt snel. Ruzies duren korter, herstelgesprekken zijn de normale gang van zaken. “Sorry” komt zonder een “maar”.

Je kiest voor ‘wij’ in plaats van ‘ik’. Je bent betrokken bij elkaar. Het geluk van de ander is belangrijk voor je en je legt niet op elke slak zout.

Je kunt emotionele intimiteit aan. Je blijft aanwezig als het kwetsbaar wordt, als je spanning voelt. Je bent niet je partners therapeut, maar je kunt wel luisteren en menselijke compassie uitdragen.

Zo’n relatie voelt als een veilige haven, met ruimte om jezelf te zijn. Rust. Je kunt ademen bij elkaar. Soms kan het schuren, maar je bent ook twee verschillende mensen, dat hoort er bij. Partners met zelfreflectie accepteren die verschillen makkelijker en voelen het contrast niet als een teken dat zij zelf niet goed genoeg bevonden worden.


Hoe een relatie zónder de 6e taal van de liefde voelt

Hetzelfde voorbeeld: je partner is wederom te laat. Jij zegt er iets van, je partner schiet in de verdediging:
“Overdrijf niet zo. Jij hebt altijd wat te zeuren. Ik was ook voor jou bezig, hoor.” Je voelt je niet begrepen en niet belangrijk. Je wordt boos, of gaat je partner negeren, als straf voor deze reactie. Op dit moment wordt het actie-reactie tussen jullie en komen jullie in een negatieve spiraal.

Zonder zelfreflectie zie je vaak dit:

Alles is een aanval. Elk verzoek wordt gehoord als verwijt. Jij trekt je terug of je gaat schreeuwen.

Wie heeft er gelijk? In plaats van te verbinden samen, wordt het een rechtbank. Bewijzen overleggen, citeren, feiten over en weer, oude koeien. Alles om je punt te maken en te winnen.

Grenzen als wapen. “Dit zijn mijn grenzen” betekent: ik ben de baas. Jij hebt te slikken.

Gevoel = gevaar. Pijn of schaamte wordt genegeerd, teruggekaatst, belachelijk gemaakt, gebagatelliseerd, ontkent.

Herstel bestaat niet. Na ruzie lopen jullie rond met emotionele blauwe plekken en is er weer een stukje vertrouwen van de relatie afgebrokkeld.

Winnaars en verliezers. Het machtsspelletje ‘wie heeft er gelijk?’ leidt tot eenzaamheid en het vreet langzaam de relatie op.

Gaslight-risico. Je twijfelt aan je realiteit. “Heb ik dit verzonnen? Ben ik te gevoelig? Kan ik niet mezelf zijn?”

Uitputting. Je lichaam vertelt hoe het staat met je relatie: slecht slapen, geen zin in seks, geen energie, depressief, lichamelijke pijnen.

Zonder zelfreflectie wordt liefde hard werken voor te weinig resultaat. Je draagt het gewicht van twee mensen.


Het verschil zit in micro-momenten (die elke dag langskomen)
1) Tijd
Met zelfreflectie: “Ik was te laat en liet niets horen. Dat geeft jou onrust. Ik neem het serieus; volgende keer app ik even of ik beloof niet dat ik op een bepaalde tijd thuis ben als ik dat niet kan waarmaken.”

Zonder: “Werk gaat voor. Je weet toch hoe druk ik ben? Die paar minuten maken niet zo veel uit.”

2) Weekenden plannen
Met: “Jij wil met vrienden zijn, ik wil uitrusten. Wat als we zaterdag even sociaal doen en zondag offline, lekker samen zijn?”

Zonder: “We doen het op mijn manier, anders ga ik wel alleen.”

3) Seks en intimiteit
Met: “Ik merk dat ik dichtklap als het snel moet. Kunnen we het wat rustiger voorbereiden en de tijd voor elkaar nemen?”

Zonder: “Je doet altijd moeilijk. Laat maar.”

4) Geld
Met: “Geld triggert iets in mij. Ik word nogal controlerend als ik de regie niet heb. Zullen we samen een plan maken?”

Zonder: “Jij kunt gewoon niet met geld omgaan.”

5) Familie en schoonfamilie
Met: “Ik wil mijn moeder zien, en ik zie dat het jou uitput. Hoe zouden we het kunnen oplossen, zodat het voor jou ook goed voelt?”

Zonder: “Als je van me zou houden, deed je niet zo lastig. Het is wel mijn familie.”

Die micro-momenten van communicatie bouwen of breken vertrouwen. Zelfreflectie is het verschil tussen olie in de motor of zand in de tandwielen.


Emotioneel volwassen zijn

Emotionele volwassenheid klinkt ingewikkeld, maar is het niet. Het is:

Voelen wat er in je gebeurt. Niet doen alsof het er niet is of direct om je heen slaan op zoek naar de schuldige.

Woorden geven aan wat er in je omgaat zonder de ander neer te sabelen. Begin je zin met “Ik voel me…” in plaats van “Jij doet…”

Verantwoordelijkheid nemen voor je gedrag én de impact.

Kiezen voor verbinding boven gelijk krijgen.

Grenzen zetten zonder te straffen.

Kritiek kunnen horen en er iets mee doen.

Het is geen perfectie. Het is de bereidheid om te luisteren naar de impact die jouw gedrag op de ander heeft.


Je hoeft geen genoegen te nemen met iemand zonder het vermogen van de 6e taal van de liefde
Een emotioneel volwassen partner lijkt misschien zeldzaam, maar het is een voorwaarde voor een gezonde relatie. Je bent niet moeilijk wanneer je een stukje zelfreflectie vraagt van je partner.
Zonder zelfreflectie aan de andere kant, betaal jij namelijk de rekening:

Chronische onveiligheid. Vandaag is het oké wat je zegt, morgen ben je “te veel, te moeilijk of te dramatisch”.

Stilletjes kleiner worden. Je past je aan, slikt woorden in, verliest je eigenheid, je kleur.

Je relatie is een strijdveld. De wapens: stiltes, sarcasme, dominantie, manipulatie, guilttrippen, uitbarstingen.

Kinderen die het nadoen. Dat is destructief voor hun ontwikkeling. Zij leren van wat je doet, niet van wat je zegt.

Je gezondheid lijdt er onder. De dagelijkse stress veroorzaakt chronische stress in je lichaam en micro-ontstekingen, met ziekte als mogelijk gevolg.

Je mag “nee” zeggen tegen een relatie zonder zelfreflectie. Niet als straf naar de ander, maar als zelfzorg. Je bent geen redder voor degene die niet naar zichzelf wil kijken.


Grenzen, overleg en consensus

Grenzen zijn heilig. Je moet grenzen hebben. Maar ze zijn geen betonpaal om mee te rammen.
Gezonde grenzen zeggen: “Dit is mijn ruimte, waarbinnen ik naar je toe kan bewegen.” Ongezonde grenzen zeggen: “Ik krijg mijn zin, punt uit. Ik moet voor mezelf opkomen.”
Volwassen relaties leven van overleg: twee waarheden naast elkaar, zoeken naar een midden dat klopt.
Consensus is geen verlies; het is een keuze samen tot een oplossing te komen die voor beiden goed voelt.


De groene – en rode vlaggen van zelfreflectie in een relatie

Groene vlaggen:

“Je hebt gelijk, dat zei ik stiekem om je pijn te doen. Het spijt me.”
“Wat deed ik waardoor je je zo voelde?”

“Vertel me jouw kant van dit verhaal, misschien kan ik het begrijpen.”

“Ik was snauwerig tegen je. Kan ik het goedmaken?”

“Toen jij laat thuis kwam, voelde ik me…“


Rode vlaggen :

“Zo ben ik nou eenmaal.” (Code voor: ik ga niet bewegen.)

“Ik kan er niets aan doen dat jij dit zo voelt.“

“Je overdrijft, zo ging het helemaal niet.”

“Dit gesprek heeft geen zin, je valt in herhaling.“

“Je gevoel klopt niet en is nergens voor nodig.”

Je kunt deze rode vlaggen negeren, maar je kunt er ook je toekomst op baseren. Als je partner niet nu laat zien dat het anders kan, kun je verwachten dat het in de toekomst zo zal blijven. Mensen laten je zien wie ze zijn op basis van hun gedrag, niet op basis van hun goede bedoelingen. Je moet zelf besluiten of dit is wat je wilt voor jezelf.


Wat als jij het wel kunt en je partner (nog) niet?

Dat kan. Jij groeit, de ander niet — of langzamer. Wees helder: zelfreflectie is geen luxe-feature, het is een basisveiligheid.
Je kunt uitnodigen, spiegelen, ruimte maken. Maar je hoeft niet eindeloos te trekken.
De minimale vereisten om samen verder te gaan: erkenning van de impact van het eigen gedrag, bereidheid tot herstel van de verbinding, nieuwsgierigheid naar de eigen binnenwereld. Zonder die drie wordt het vaak trekken aan een dood paard.


Meer over de 6e taal van de liefde in je relatie.

Is de 6e taal van de liefde, zelfreflectie, aan te leren?
Ja. Als iemand wíl kijken, kan het. Willen is de voorwaarde. Je kunt prima leven met iemand die er wat onhandig mee is, maar die wel wil leren en vooruitgang laat zien.

Is het wreed en egoistisch om te zeggen: zonder zelfreflectie van jouw kant ga ik niet verder?
Nee. Dat is grenzen stellen vanuit liefde voor jezelf. Je verdient een gezonde relatie.

Wat is het verschil tussen zelfreflectie en de relatie analyseren?
Zelfreflectie leidt tot herstel en gevoelens van liefde en compassie. Analyse blijft in het hoofd en levert schaamte en verlies van verbinding op.

Dit boek geeft heel concreet inzicht als het gaat om de patronen die zich kunnen ontwikkelen tussen partners én het geeft simpele frameworks om een relatie te creëren met een open, veilige communicatie die emotionele intimiteit bevordert.

Mensen denken vaak dat intimiteit gaat om lichamelijke intimiteit (ook belangrijk), maar als er geen fundament is op het gebied van emotionele intimiteit en een gebrek aan veiligheid, dan gaat er lichamelijk ook niks stromen.

Dit boek neemt je mee naar hoe je een diepe verbinding kunt creëren via authenticiteit en kwetsbaarheid. Mocht je nog denken en geloven dat kwetsbaarheid geen goed idee is (de meeste mensen hebben er geen goede ervaring mee), weet dan dat verbinding altijd gaat via kwetsbaarheid en openheid. Niet via maskers en bescherming.

'Sorry, maar nee' .. lijkt een simpel zinnetje, maar blijkt o zo moeilijk om uit te spreken. Veel mensen worden namelijk opgevoed met het idee dat je aardig moet zijn, ja moet zeggen als iemand iets vraagt en je aan moet passen aan anderen. Terwijl nee zeggen ons zo veel kan opleveren, zoals een heleboel tijd. Zo maak je van vriendelijk weigeren een aangename gewoonte.

Elke keer dat we iemand nee verkopen – of het nou om een uitnodiging voor een feestje gaat, een verzoek van onze partner of om een vraag op het werk – is er een risico op een onplezierige reactie van de ander. Veel mensen zijn geneigd om zich schuldig te voelen als ze nee zeggen.

De meeste mensen kiezen daarom voor de korte-termijn voordelen van ja zeggen. Maar.. zo stelt assertiviteitsdeskundige Abrahamse, soms nee zeggen mag, maar op de lange termijn bezorgt telkens maar toegeven je veel meer last.

‘Je kunt je prikkelbaar of somber gaan voelen'. En met een beetje pech kom je op anderen ook nog eens onbetrouwbaar over omdat je simpelweg niet iedereen tevreden kunt houden en aan alle eisen kunt voldoen.

Je zegt dan ja, maar doet iets half, of te laat. Het vermijden van nee zeggen kan dus op lange termijn juist leiden tot psychische klachten, conflicten en teleurgestelde relaties. De kunst is om nee te zeggen zonder je schuldig te voelen.’
Niet egoïstisch

Hetzelfde schrijft de Amerikaanse socioloog Christine Carter, verbonden aan het Greater Good Science Center van de universiteit van Berkeley, in haar blog.

‘Het is een neerwaartse spiraal die ermee begint dat ik andermans behoeften vervul ten koste van die van mezelf, en ermee eindigt dat ik te moe ben om voor wie dan ook te zorgen – mezelf incluis. En dan heb ik al helemaal geen puf meer om in te gaan op leuke verzoeken.’

‘Ja zeggen tegen het één betekent namelijk automatisch dat je nee zegt tegen iets anders’. ‘Er is nu eenmaal maar beperkte tijd en energie. Het is dus belangrijk om je bewust te worden van waar je in feite nee tegen zegt als je weer eens ja zegt.’

Als je te veel werk aanneemt of te veel afspraken buiten de deur hebt, zeg je bijvoorbeeld nee tegen je eigen gezondheid of welzijn, nee tegen quality time met je partner of kind, nee tegen je nachtrust. Zaken die misschien eigenlijk wel heel belangrijk voor je zijn.

Het goede nieuws is dat je van nee zeggen een aangename gewoonte kunt maken. Iets waartoe je je gerechtigd voelt in plaats van iets waarvoor je bang bent.
Grenzen stellen is niet egoïstisch. Iemand die zelf meer in balans is, wordt juist aardiger, opener, begripvoller en genereuzer naar anderen.

Zo doe je het:
Stap 1: Bereid je voor

Voordat je begint met nee zeggen is het belangrijk om te weten waar je volmondig ja tegen wilt zeggen. ‘Wie van binnen nog niet overtuigd is van zijn nee, komt onduidelijk over'.

Die onduidelijkheid leidt ertoe dat anderen het bij je blijven proberen. Het is makkelijker iets af te slaan wanneer je voor jezelf helder hebt waarom je het niet kunt of wilt, en wat je prioriteiten zijn.
Probeer inzicht te krijgen in je gedrag. Vraag jezelf af wat je anders zou willen doen en experimenteer daarmee. Sla niet door in je assertiviteit door overal “nee” op te zeggen: kies bewust voor wat je niet of wel wil.’

Een goede oefening om nee te leren zeggen is door regels op te stellen waarvan je weet dat je ze nodig hebt om rustig, fit en tevreden te blijven. Bijvoorbeeld: niet meer dan twee avonden per week uitgaan omdat je anders moe en humeurig wordt.
Noteer vaste tijden in je agenda voor dingen die je zelf belangrijk vindt en nodig hebt; niet alleen werkklussen, maar ook tijd voor gezin, sport, administratie of wandelen.
Dat maakt direct zichtbaar wanneer je wel of niet beschikbaar bent. En het maakt het ook makkelijker om te zeggen: dan heb ik al iets anders. Ook als dat een avond in bad is met je favoriete muziek.
Ben je wel beschikbaar, bedenk dan bij elk verzoek: wil ik dit, of doe ik dit vooral omdat ik denk dat het zou moeten? Gaat dit me plezier brengen?

Stap 2: Houd het kort, maar krachtig

Er zijn maar liefst 21 manieren om dat aardig te doen – zie de lijst die socioloog Christine Carter maakte in het kader hieronder.
Maar gewoon op de man af nee zeggen kan ook, vindt Abrahamse: ‘De meeste mensen plakken een hele verklaring aan hun nee vast. Maar dat komt minder stevig over. En in onze cultuur roept het soms zelfs ergernis op omdat het verdedigend lijkt.’

We zijn bang dat een simpel nee bot overkomt en daarom draaien we eromheen. Maar effectiever is het om er niet te veel woorden aan vuil te maken. Abrahamse: ‘Je kunt wel vrágen of de ander toelichting erbij wil of niet.

Ik vraag weleens: wil je de korte of de lange, uitgelegde, nee? Meestal houden mensen het dan bij de korte versie. Het antwoord blíjft immers nee.’

Met verzoeken van gelijken – vrienden, familie, collega’s – ligt het wel iets anders dan met verzoeken van je werkgever, benadrukt Abrahamse. Vaak gaat het om opdrachten en dan is het lastiger om simpelweg nee te zeggen.

Je zult dan moeten onderhandelen; zeg bijvoorbeeld dat je niet alles kunt doen wat er van je gevraagd wordt en vraag je baas welke andere taak je kunt laten vallen.

‘Geef jezelf het recht om verzoeken te weigeren,’ zegt Abrahamse. ‘En geef de ander het recht om even teleurgesteld te zijn. Maar bedenk dat je niet verantwoordelijk bent voor de gevoelens van de ander. Je bent er niet om in de behoefte van de ander te voorzien.’Hoe meer je oefent met nee zeggen, hoe gemakkelijker het is om dit in te zien.

Zeg echter altijd op een respectvolle manier nee. Je kunt het inhoudelijk met iemand oneens zijn, maar toch een goede relatie met diegene onderhouden. Zeg bijvoorbeeld: ‘Je bent een goede vriendin, maar ik merk dat ik het vervelend vind als je me elke dag opbelt om me om raad te vragen.
Durf daarin risico’s te nemen. Wat is het ergste wat er kan gebeuren: dat iemand je niet meer wil zien? Als je op een respectvolle manier je grenzen hebt aangegeven, kun je je afvragen wat je verlies dan is. Sommige vrienden passen niet bij je assertieve versie. Ze vonden je misschien vooral een fijne vriend(in) omdat je overal ja op zei.’

Eventueel kun je een alternatief bieden; iemand anders voorstellen, een later tijdstip, of andere – voor jezelf prettige – voorwaarden. Maar als de ander blijft aandringen, herhaal je je nee. Heeft diegene het dan nog niet begrepen, zeg dan wat je van dat gedrag vindt en beëindig het gesprek.

Stap 3: Sta achter je beslissing

Probeer je na je afwijzing te richten op de positieve effecten van je beslissing, zegt Carter, en niet op schuldgevoel of spijt. En ga het zeker niet toch nog (half) doen, omdat je het akelig vindt voor de ander.

Als positieve effecten noemt ze bijvoorbeeld: je bent beter uitgerust, er kwam tijd vrij voor iets leukers of belangrijkers, je bent voor jezelf opgekomen.

Als de ander beledigd reageert, betekent dat dat je boodschap aankomt. Je kunt wel zeggen: ‘Ik begrijp je teleurstelling’. Maar de gevoelens van de ander zijn uiteindelijk niet jouw probleem, maar het zijne.’
Ook met nee zeggen geldt: oefening baart kunst. ‘De perfecte nee, waarmee je voor altijd van alle verzoeken verlost bent, bestaat niet,’ zegt Abrahamse.

‘Uiteindelijk gaat het erom dat je jezelf bewust bent van je behoeften op korte en op lange termijn. Als je tegelijkertijd oog hebt voor het belang van de ander, hoort onderhandelen er soms bij; als je maar in staat bent om je eigen belang goed te bewaken.’

En heb je wat hulp nodig bij dit 'kiezen voor jezelf - vanuit zelfkennis en zelfliefde', kan een gesprek met een Coach veel verandering en nieuwe ervaring brengen!

Vaak wordt de tip gegeven om niet boos te gaan slapen. Dat klinkt heel logisch. Het is ook een goede tip om elkaar rust te gunnen als je elkaar helemaal uitput bij het ruzie maken. Dan kan het beter zijn om op adem te komen. Allebei uit te rusten en pauze te nemen van de ruzie. Ook als het midden in de nacht is, en je blijft maar ruzie maken, dan heeft het geen zin om maar door te gaan. Probeer allebei te gaan slapen, ook al is het moeilijk. Beter om te gaan slapen en af te spreken dat jullie op een later tijdstip erover gaan praten. Beloof elkaar dat ook.

Probeer eens werkelijk naar elkaar te luisteren. Heel vaak denk je al te weten wat de ander gaat zeggen. Maar is dat ook zo? Stel je reactie eens 10 seconden uit, luister, vat daarna samen en vraag vervolgens of het klopt wat jij denkt dat de ander heeft gezegd. Geef dan pas een reactie. Hiermee voorkom je veel van je communicatieproblemen! Succes.

Een bekende quote, het bovenstaande. We denken vaak veel te weten over hoe onze partner denkt, voelt en wat hem/haar beweegt. Aannames. Zeer regelmatig zitten we er echter naast. Daar kunnen grote misverstanden over ontstaan en veel ruis geven tussen jullie. Stel vragen in plaats van aannames te doen: “Hoe voel jij je hierbij?” i.p.v. “Jij vindt dit vast niet leuk.”
Het verschil?
*Vragen openen een deur, aannames sluiten die vaak. Meestal hangt hier namelijk ook een oordeel aan
*Door oprecht nieuwsgierig te zijn, geef je je partner ruimte om zichzelf te laten zien.
*Zo ontstaat meer ruimte voor verbinding én ontstaan er minder misverstanden.

Succes!

Toch niet zo makkelijk als het hier lijkt? Neem contact met me, kom langs, dan kijken we samen naar jullie mogelijkheden en volgende stapjes.

Jolanda

Kies een moment uit het verleden waarop jullie een meningsverschil hadden en probeer dit verhaal te vertellen vanuit het perspectief van je partner, alsof je in hun schoenen staat. Beschrijf wat zij mogelijk voelden, dachten en nodig hadden tijdens dat moment. Nodig je partner uit om hetzelfde te doen vanuit jouw perspectief. Deze oefening in empathie helpt om elkaars gevoelens en intenties beter te begrijpen, oude spanningen los te laten en wederzijds begrip te versterken.

Een van de krachtigste manieren om je partner echt te begrijpen, is door actief te luisteren. Dit betekent niet alleen horen wat de ander zegt, maar ook aandacht schenken aan hun emoties en lichaamstaal. Stel open vragen zoals: “Kun je me meer vertellen over hoe je je voelt?” en vat samen wat je hoort om misverstanden te voorkomen. Probeer deze week eens een gesprek te voeren waarbij je volledig focust op luisteren zonder direct te reageren of advies te geven en om even samen te vatten wat je de ander hebt horen zeggen, om te checken of je het goed begrepen hebt. Dit bouwt vertrouwen en verdiept de emotionele band in je relatie.

Wanneer je de behoefte hebt om een bepaald onderwerp aan te kaarten en je wilt dat jouw partner jou kan blijven horen en constructief met je mee kan denken over een oplossing dan lukt dat beter alleen als hij/zij zich niet tegen een verbale 'aanval' van jouw moet gaan verdedigen daarom is het erg belangrijk dat je een zachte aanvliegroute kiest i.p.v. met bommen en granaten te gooien. Enkele tips hoe dit te doen:
1. gebruik een IK boodschap, bijvoorbeeld: dit is hoe ik me voel..
2. over een specifieke situatie (een feitelijke gebeurtenis) en..
3. dit is wat ik nodig heb.. (benoem een positieve behoefte dus niet wat je NIET wil want in een NIET boodschap zit snel oordeel)

Kun je samen een teken afspreken als een van jullie merkt dat jullie in een bekend patronn terechtkomen van de ander verwijten maken of je terugtrekken of een aanloop nemen naar een hoog oplopend conflict? Als je dan de ander kunt uitnodigen om samen van een beetje afstand te kijken wat er precies gebeurt en wat er onderhuids geraakt wordt, kan dat een andere wending geven in het gesprek.

In een relatie kun je je vaak ergeren aan iets van de ander, waar je misschien, als je eerlijk kijkt, wel iets van kunt leren. Niet in de extreme vorm, waar je je makkelijk aan ergert, maar wel van de kwaliteit die daar achter zit. Dus, in plaats van over te gaan hangen naar het tegenovergestelde, sta eens stil bij wat je hierin zelf kunt leren. De kernkwaliteiten kunnen je daarbij helpen.

Als je boos bent op je partner, is er vaak sprake van veel energie. De meeste van ons hebben niet geleerd om ruimte te geven aan de grote hoeveelheid energie en hitte die bij boosheid komt kijken. We spuwen de energie naar buiten, of we houden ons in, worden bv. afstandelijk om onszelf en de ander voor de boosheid te beschermen. Soms gaat de energie rondcirkelen in een eindeloze herhaling van gedachtes. 

De boosheid echt voelen zonder hem op jezelf of de ander te richten is een manier om in contact te komen met de bron van deze energie in jezelf. Als het je lukt om deze intense energie toe te staan, dan kan de boosheid als het ware als een storm door je heen waaien en je deuren en ramen openen. Soms verschijnt er kracht, soms laat kwetsbaarheid zich zien, of land je in de rust van de stilte na de storm.

Natuurlijk zijn er vele moeilijkheden in dit toelaten van de energie van boosheid. Met name in partner relaties zijn er vaak patronen ontstaan waarin je boosheid gerechtvaardigd voelt, en leidt tot wederzijdse beschuldigingen. Daarmee stoppen om de energie van boosheid in jezelf de ruimte te geven is moeilijk.

Wil je leren om op een positieve manier met de energie van boosheid te werken, dan kan begeleiding je helpen om stap voor stap dichterbij te komen.

Bij negatieve communicatiecirkels is het oké om te zeggen: “Ik weet niet wat ik moet doen of zeggen”. Blijf gewoon open en aanwezig. Er is geen perfecte partner. Dat is alleen in de films. We sluiten af als we denken dat we als geliefde gefaald hebben, als we teleurgesteld zijn. Maar onze partner wil geen perfecte prestaties. Uiteindelijk heeft hij of zij onze emotionele aanwezigheid nodig.

Wat houdt je tegen voor een goed gesprek?

Als je het gesprek steeds terugbrengt op jezelf.
Als je helemaal niet reageert (ongeïnteresseerd, ongeduldig wachten tot de ander klaar is)
Te snel reageren: Het komt wel goed, maak je je daar zorgen over?
De ander in de rede vallen.
Zo kun je er zelf nog meer bedenken. Let er eens op of je dit zelf doet en als de ander het doet, geef het aan dat je dat vervelend vindt.

Vaak denken we goed te communiceren door het voor een ander in te vullen, je weet al hoe zij/hij denkt. Maar het kan verrassend zijn als je :
Luistert en je verplaatst in degene die spreekt.
Niet in de rede vallen en je niet verdedigen. In plaats van een advies, of in de verdediging gaan, stel je een vraag.
En daarna nog een vraag.
Probeer dan positief te antwoorden, zonder oordeel. Dan gaan de gesprekken echt anders. En blijf rustig, neem de tijd.

Zinnen als “Jij doet altijd…” zorgen vaak voor verwijdering. Probeer in plaats daarvan: “Ik voel me onzeker als…” of “Ik heb behoefte aan…”.

Door in de ik-vorm te praten, nodig je je partner uit om mee te voelen in plaats van in de verdediging te schieten. Dat opent de deur naar echte verbinding.

Veel misverstanden ontstaan omdat we luisteren met een antwoord in ons hoofd. Maar wat als je luistert met je hart, zonder meteen te reageren?

Neem even de tijd om echt te horen wat je partner zegt. Een simpel: “Dus je bedoelt dat je je alleen voelde toen ik dat zei?” kan al het verschil maken. Begrip begint bij aandacht.

Een veelvoorkomend thema in relatie- en gezinstherapie is communicatie. Vaak zeggen mensen: "We praten wel, maar we begrijpen elkaar gewoon niet." Wat dan vaak blijkt, is dat er vooral wordt geluisterd om te kunnen reageren, verdedigen of overtuigen — en minder om écht te begrijpen wat de ander probeert te zeggen.

Echt luisteren vraagt vertraging. Even je eigen mening, oplossing of oordeel parkeren, en met oprechte nieuwsgierigheid proberen te voelen wat er bij de ander speelt. Wat bedoelt hij of zij nu écht? Wat ligt er onder de woorden?

In mijn praktijk werk ik met stellen en gezinnen o.a. aan dit soort communicatie. Kleine oefeningen kunnen al veel verschil maken: één persoon praat, de ander vat samen wat die gehoord heeft, zonder interpretatie of oordeel. Dat klinkt eenvoudig, maar blijkt vaak verrassend lastig — én verbindend.

Wil je beter leren communiceren in je relatie of gezin, op een manier die verbindt in plaats van verwijdert? Je bent welkom om samen te onderzoeken wat nodig is om weer écht gehoord en gezien te worden.

In mijn praktijk maak ik regelmatig gebruik van het *huis van Andolfi*, een mooie en verhelderende werkvorm binnen gezins- en relatietherapie. Het is een visuele manier om je gezin — of breder: je familiesysteem — in beeld te brengen. Door een huis te tekenen of te verbeelden, waarbij elke kamer symbool staat voor een persoon of thema, ontstaat er letterlijk ruimte om te kijken naar hoe het in jouw gezin georganiseerd is.

Wie woont er in het huis? Wie heeft toegang tot welke kamer? Waar is nabijheid, en waar is afstand? Zijn er mensen die buiten het huis blijven? En hoe zit dat in het gezin waarin je bent opgegroeid?

Deze methode helpt om zicht te krijgen op vaak onbewuste patronen, loyaliteiten of spanningen die een rol spelen in het dagelijks leven. Het huis van Andolfi maakt deze dynamieken op een laagdrempelige en veilige manier bespreekbaar — ook voor kinderen en jongeren.

In mijn praktijk in Aalten zie ik hoe helpend dit kan zijn. Of je nu samen als gezin komt of als partners het werken met het huis van Andolfi kan net dat inzicht geven dat nodig is om beweging te brengen in vastgelopen situaties.

Ben je benieuwd wat deze methode voor jou of jullie gezin kan betekenen? Je bent van harte welkom.

Als je partner stress of andere problemen heeft wees dan een luisterend oor zonder te oordelen. Door goed naar elkaar te luisteren kun je vaak meer begrip hebben waarom de ander zo reageert. Ook zal de ander dit dan waarschijnlijk ook richting jou gaan doen en daardoor is er een betere communicatie en dat is heel belangrijk binnen een relatie.

Geef duidelijk aan als iets echt onacceptabel voor jou is. Jij bent de beschermer van jouw grenzen. Door je eigen grens aan te voelen en deze aan te geven weet de ander beter met jouw emoties om te gaan en hier rekening mee te kunnen houden.

Veel van de problemen tussen 2 mensen ontstaat doordat er niet echt gehoord wordt wat de ander nu echt zegt. Dat heeft enerzijds met de boodschapper te maken; zegt deze duidelijk wat hij/zij bedoeld of niet. En anderzijds met de ontvanger; ben je werkelijk aan het luisteren of ben je al bezig met wat jij wilt zeggen zonder nog aandacht te hebben voor de woorden van de ander?
Mocht je dit probleem hebben in je relatie plan eens 1 of 2 sessies bij een therapeut, het kan zoveel verrijking geven in jullie communicatie.

In een relatie is het vaak moeilijk om naar elkaar te luisteren. Ik merk dat vaak in mijn praktijk dat mensen dit erg moeilijk vinden, vooral op momenten dat er een discussie is. Dan is het vaak erg moeilijk om de moeite te nemen om echt naar elkaar te luisteren.
Ga op een ander moment eens tegenover elkaar zitten en de ene verteld haar/zijn gevoel of gedachten. De ander moet dan bewust luisteren en luisteren. Maar de ander moet ook kijken wat het de ander doet en welke emoties naar boven komen en welke lichaamstaal de verteller geeft. Na enige tijd, kun je van te voren afspreken, mag de ander vertellen wat hij/zij ziet, voelt en hoort. De ander krijgt daar ook alle ruimte voor om het te vertellen. Maar de reactie mag vooral zijn: ik zie dat het je ..... doet, ik hoor je vertellen dat ..... etc. Dus niet in de verwijt of verdediging gaan zitten maar probeer er te zijn en zo neutraal mogelijk te kijken, luisteren en observeren. Daarna kun je nog ruilen of als jullie vol zijn een ander moment plannen om te ruilen.

Als je partner stress heeft, accepteer dan dat hij/zij anders met stress omgaat dan jij, ook al begrijp je die manier niet en vind je het maar niks.
Geef geen oordeel of mening want dan voelt de ander zich vaak niet begrepen en voor de ander mag het gevoel er niet zijn. Door te accepteren wordt het voor jezelf ook makkelijker en op een rustig moment kun je dit dan bespreekbaar maken want de reactie van die ander dan weer met jou doet. Altijd bij jezelf blijven in het gesprek en niet verwijtend want dan voelt de ander zich aangevallen.
In de IK vorm praten. Ik voel me.....

Ga leuke activiteiten doen. Ook al lijkt het veel te veel moeite. Doe het toch! Jullie gaan je beter voelen ,en als jullie ontspannen zijn gaat de communicatie vaak ook veel makkelijker.
Niet zo officieel een gesprek voeren maar tijdens de leuke activiteit af en toe iets op werpen waardoor de ander vaak spontaner en losser kan reageren.

“Er is een oefening waarbij ik mensen in de huid van hun partner laat kruipen”, “Beide partners zitten tegenover elkaar. Eerst krijgt de ene persoon tien minuten om te vertellen over een ingrijpende gebeurtenis in hun relatie, zoals ziekte of vreemdgaan. Na tien minuten ruilen ze van plek, en gaat de persoon die heeft geluisterd het verhaal vanuit het perspectief van zijn of haar partner navertellen. Zo laat ik mensen beter naar elkaar luisteren en moeten ze zich écht inleven.

This is the title of a book by Julie Gottman, about how couuples can disagree and fight without losing the connection with each other.

As many couples come and see me because their arguments are often and not constructive, leaving them depleted and lacking connection, this is a useful book to have on your nightstand.

Could you use some support working through your couple issues? Need more connection and less arguments? Feel free to contact me, you don't need to do this alone.

Althans, de meeste communicatieproblemen zijn eigenlijk geen problemen met communicatie maar met emotie-regulatie.

Wanneer jij of je partner eigenlijk net iets teveel emotie voelt dan neemt je autonome zenuwstelsel het over. En dat gaat automatische en buiten je wil om. Je brein raakt in een vecht/vlucht of bevries stand en kan je dat deel van je brein dat oplossingsgericht, verbindend en creatief denkt niet meer activeren. En in die staat is het onmogelijk om nog een constructief en goed gesprek te blijven voeren.

Belangrijk is dan om jezelf te kalmeren om vervolgens het gesprek weer op te pakken.

Luister niet om te reageren, maar om te begrijpen. Probeer bij een lastig gesprek door eerst samen te vatten wat je partner echt bedoelt, voordat je je een eigen punt maakt. Het zorgt voor meer verbinding en minder strijd.

Iedereen heeft emoties maar soms zijn we verleerd ze goed te kunnen voelen.

- Wat zijn emoties?
- Waar komen ze vandaan?
- Hoe kan je ze uiten?
- Waarom kan je ze soms helemaal niet plaatsen en word je soms boos op iemand (je partner bijvoorbeeld) terwijl je dit helemaal niet wil?
- Waarom trekken we af en toe een muur op om onze emoties niet te voelen?

Het Institute for Psychological Counseling van Noorwegen heeft hier een heel eenvoudig, vermakelijk en duidelijk filmpje over gemaakt met de naam Alfred & the Shadow. Als je hier online op zoekt, vind je het meteen en vallen er waarschijnlijk heel wat spreekwoordelijke kwartjes op zijn plek.

Wat is de betekenis van gedrag en woorden? Verstaan we er hetzelfde onder? Waar communicatie hapert blijkt vaak dat twee mensen een ander gesprek voeren onder dezelfde noemer. Hierdoor begrijpen we elkaar verkeerd en ontstaat onverhoopt ruzie. Ik help graag ontrafelen en duiden.

Als je lastige dingen in je relatie uit de weg gaat, kan er langzaam maar zeker wrok ontstaan. Onuitgesproken gevoelen bouwen spanning op.

Het is verleidelijk om je terug te trekken of afstand te nemen als het moeilijk wordt, maar die afstand zorgt er vaak voor dat gevoelens onuitgesproken blijven. Na een tijdje bouwen die gevoelens spanning op tussen jullie, waardoor het lastig wordt om nog echt contact te maken.

In plaats van lastige dingen onder het tapijt te vegen, is het beter om voor jezelf op te komen en elkaar tegemoet te treden met liefde en compassie.

Het gaat erom dat je betrokken blijft, ook als het makkelijker lijkt om je terug te trekken en samen een manier vindt om met lastige dingen om te gaan.

Heb je last van terugkomende spanningen of ruzie over dezelfde issue, zoals geldzaken of familiebezoek? De kans is groot dat je er dan tegenop gaat zien om erover te praten (zoals geldzaken) of bepaalde activiteiten te doen (zoals familie bezoek). Verteld in dat geval voor die tijd je zorgen aan je partner. Dat maakt het makkelijker om er samen iets mee te doen.