Tips - verslaafd aan liefde

Jan Geurtz heeft een boek geschreven, dat heet "verslaafd aan liefde". Hij zegt dat verslaafd aan liefde voorkomt uit een fundamentele zelfafwijzing. Die proberen we te compenseren door waardering van anderen.

Met humor en praktische voorbeelden wordt een uitweg getoond uit de vicieuze cirkel.

Hét boek dat liefdesverslaving op de kaart zette heet "Als hij maar gelukkig is" dat is geschreven door Robin Norwood.

Dit boek geeft een goed naslagwerk naast je therapie bij een gespecialiseerde contextuele relatietherapeut. Naar mijn mening vervangt het boek geen therapie, maar ondersteund het boek een proces positief.

We hebben de volgende boekentips:

 

• Verslaafd aan liefde
• Als hij maar gelukkig is
• Meesterschap in liefde
• Lijden, Creëren, Mindful leven

Niemand is niet verslaafd aan liefde... we zijn als baby, peuter, kleuter allemaal volledig afhankelijk geweest van de liefde, aandacht, aanraking en voeding van onze ouders.

En omdat we nu eenmaal geen verlichte ouders hadden, hebben we in meer of mindere mate een tekort hieraan gehad en voelden we ons niet altijd gezien en gehoord.

Om die pijnlijke herinneringen niet te hoeven voelen, zijn we patronen (beschermingsmechanismen) gaan ontwikkelen. Die patronen hebben je veel opgeleverd maar hebben ook een keerzijde. Bijvoorbeeld dat je mensen niet dichtbij laat en je je moeilijk echt kunt verbinden.

Met een therapeut die gespecialiseerd is in liefdesverslaving, verlatingsangst enz., kun je zicht krijgen op je patronen en ontdekken hoe je in de eerste plaats meer van jezelf kunt gaan houden.

Neem verantwoordelijkheid voor je eigen gevoelens. Je partner kan slechts een gevoel bij jou triggeren. Het is nooit zijn/haar schuld dat jij je voelt zoals je je voelt.

Als niets meer lijkt te helpen...

Zoals mijn leraar Jan Geurtz altijd zei, denk ik ook dat iedereen verslaafd is aan liefde en erkenning van anderen.

Een echte verslaving aan de liefde, kan echter een destructieve aandoening zijn. Net zoals een andere vorm van verslaving, zul je hiervan niet zomaar kunnen genezen zonder adequate hulp.

Als je merkt dat je de hunkering naar de liefde of aandacht van de ander steeds sterker wordt en het je steeds maar niet lukt om te doen wat je gezonde verstand je verteld, dan is er sprake van een echte verslaving.

Er kan ook sprake zijn van andere verslavingen die jouw verslaving aan liefde bedekken, zoals te veel eten, te veel alcoholgebruik of roken.

Ik raad je dan een behandelaar aan, die ervaringsdeskundige is in dit thema. Omdat iemand die dit thema niet op deze intense wijze (her)kent, die kan ook niet weten wat essentieel is in de behandeling.

"Alles is liefde of een les in de liefde...!"

Praat over je gevoelens met iemand die je kunt vertrouwen.

Voor veel mensen lucht het op als ze hun verhaal opschrijven en delen. Je kunt jouw verhaal delen op het verslaafd-aan-liefde-lotgenotenforum op deze website.

Heb je last van een liefdesverslaving en kom je er zelf niet meer uit? Een relatietherapeut kan je dan verder helpen.

Bij 'verslaafd aan liefde' denk ik aan 'verslaafd aan bevestiging'.

Het kan zijn dat je je partner nodig hebt voor bevestiging. Dat hij/zij jou steeds moet bevestigen dat je oke bent.

Dat legt een enorme druk op je partner. En jou maakt en houdt het afhankelijk. Je bent snel jaloers als hij/zij met anderen praat bijvoorbeeld.

Het is dan belangrijk om dit eerlijk onder ogen te zien en samen te bespreken. Je partner kan jou helpen door het (achterliggende) probleem serieus te nemen, tijd te nemen voor dit onderwerp en door te vragen.

Steeds wanneer je jaloerse gevoelens merkt kun je nagaan welke gedachten je hebt. Meestal zijn dit niet kloppende en ook niet helpende gedachten. Help jezelf door kloppende en helpende gedachten te formuleren.

Relatieverslaving gaat hand in hand met een laag gevoel van eigenwaarde. Je zoekt bevestiging van het oké zijn bij de ander, deze kun je te weinig of niet bij jezelf vinden.

 

Bouw daarom aan een liefdevolle relatie met jezelf!

Eigenwaarde!
Als je afhankelijk bent van de waarde van anderen dan is er geen sprake van eigenwaarde maar van de andermans-waarde!!

Zelfcompassie ontwikkelen; dat klinkt mooi, maar hoe doe je dat?

De quotes over zelfcompassie vliegen je om de oren op social media. Iedereen begrijpt dat dit heel belangrijk is voor een goed gevoel en betere relaties, zowel met jezelf als met anderen. Maar wat is het eigenlijk?

Zelfcompassie is het liefdevol accepteren van je persoonlijkheid met ALLE eigenschappen, ook die waar je niet blij mee bent.

Zoals de titel al aangeeft, je kunt dit ont-wikkelen. Laag voor laag je persoonlijkheid doorgronden en jezelf trainen om voor ALLES wat je tegenkomt, mild te zijn, ook al is het niet fijn. Dit wil overigens niet zeggen dat je het niet wilt veranderen.

Zo creëer je steeds meer helderheid en dat haalt de blokkades weg om jezelf voluit lief te hebben, met alles erop en eraan...:-)

Iedereen is verslaafd aan liefde zou je kunnen zeggen. Maar niet iedereen heeft geleerd wat (onvoorwaardelijke) liefde inhoudt en hoe je ermee om gaat. In dat geval kan het zijn dat je verslaafd raakt aan liefde.

De verslavingscomponent bij liefdesverslaving zit m vaak niet zozeer in het zoeken van heel veel liefde, maar meer in de dynamiek om afhankelijk te zijn van de liefde/bevestiging/veiligheid van anderen.

De belangrijkste mensen tijdens ons opgroeien laten ons zien wat liefhebben betekent en tijdens die ervaringen doen wij ook overtuigingen op over liefde. Zo kan de één vooral voorwaardelijke liefde ervaren, terwijl de ander ook ervaart wat onvoorwaardelijke liefde is.

 

De manier waarop onze opvoeders van ons houden is de spiegel voor de manier waarop we van onszelf houden en zo ook weer van anderen.

Je kunt voor jezelf (met een therapeut) eens nagaan welke overtuigingen jij hebt over liefde en of je het daar met je levenswijsheid en ervaring die je inmiddels hebt opgedaan, eigenlijk wel mee eens bent.

 

Zo niet, voel je vooral vrij om te experimenteren met nieuwe overtuigingen. Wat geloof je en wat wil je geloven?

Echte liefde begint bij jezelf.
En dat is nu precies waar een relatieverslaafde juist moeite mee heeft.

Heb je er al eens aan gedacht om te 'trouwen met jezelf?'
Niet met de bedoeling om 'alleen te blijven' maar als belangrijkste basis om een verbintenis of huwelijk met een ander te kunnen aangaan.

En hoe fijn als je trouwt met degene met wie je je hele leven zal doorbrengen!

Ben je verliefd of ben je verslaafd?

Ons verlangen naar liefde en erkenning is een natuurlijke en belangrijke levensbehoefte. We voelen ons gelukkig en tevreden als we in voldoende mate vinden in de relatie.

Vanzelfsprekend brengt dit afhankelijkheid met zich mee, maar als er sprake is van een gezonde relatie dan is dit niet zodanig aanwezig dat het lijkt op een verslaving. Het kan moeilijk zijn om de grens te bepalen wanneer er sprake is van een ongezond patroon.

Ben jij afwisselend heel gelukkig en ongelukkig in je relatie? Denk je niet zonder de ander te kunnen? Lees dan iets over relatieverslaving...het komt meer voor dan je denkt.

Bekijk het eens van een ander gezichtspunt:

Als de hele wereld om je heen, zoals jij die waarneemt, een spiegel is voor jouzelf en jouw leven; wat zeggen al je gevoelens en gedachten die je hebt ten opzichte van een ander dan over jouzelf? Welke behoeften of welke kwetsuren van jou worden geraakt?

Dit proces van nieuwsgierigheid bij jezelf naar binnen en de eventuele antwoorden die daarop volgen zijn jouw mogelijkheid tot herstel.

In een liefdesrelatie is emotioneel beschikbaar zijn voor elkaar van het grootste belang. Dat verstevigt de onderlinge verbondenheid.

Maar hoe verbonden, hoe beschikbaar ben jij eigenlijk voor jezelf? In welke mate sta je open voor je eigen gevoelens, zoals voor je verdriet, voor jouw wensen en verlangens, voor datgene waar je je voor schaamt, of boos over voelt.

Hoe welkom zijn ze: durf je er bij stil te staan en te ervaren zonder ze weg te willen poetsen?

Wanneer we het hebben over verslaafd zijn aan liefde dan denken we uiteraard vooral aan hetgeen we ervan willen -ontvangen- bij de ander en niet zozeer aan de liefde die we zouden willen geven.

Ieder mens heeft in zijn leven liefde van een ander mens nodig! Wanneer je geluk hebt bij de start van je leven, dan heb je liefhebbende ouders.

Wanneer je dan opgroeit tot volwassen persoon dan vormt zich een kern in je die nog steeds liefde nodig heeft, maar je kunt ook zorg en liefde geven.

Het verschil met iemand die niet in liefde, maar juist met verwaarlozing opgroeide is dat je kunt wáchten tot liefde en waardering komt. Je ervaart geen stress wanneer jij je niet geliefd voelt, je voelt geen behoefte om aandacht of waardering van een ander af te dwingen. Er is dus ten aanzien van liefde een soort vrij zijn.

Wat kun je nu doen als je ten aanzien van liefde en waardering de onvrijheid in je voelt die je de ervaring van ‘verslaafd’ zijn geeft?

Het helpt vooral om je scherp bewust te worden van wát je nu precies mist. Dit kan per mens verschillen: de een wil vooral aandacht, de ander zoekt complimenten, of fysiek aangeraakt worden, aan willen aanraken of seksueel ‘toegelaten’ worden.

Maar ook kan het zijn dat je liefde in de vorm van zekerheid zoekt; zoals niet door je partner verlaten worden. Er zijn vele vormen.

Meestal gaat de onvrije behoefte samen met een laag gevoel van eigenwaarde. Dat komt omdat je als kind geconcludeerd hebt dan je geen liefde, steun en aandacht waard was. Dit alles is héél pijnlijk als je het tot je door durft te laten dringen en vaak ook angstig of eng.

Als je verder wilt komen, dan is de kortste weg om deze nare gevoelens te doorleven. Wanneer dit lukt voel je dat je sterker wordt, dat je het aan kunt om op je eigen benen te staan. Dit brengt je een kiem van trots op jouzelf. Hier kan eigenwaarde uit groeien en verschillende kwaliteiten die eigenlijk al in je verborgen lagen.

Doordat je aandacht zo naar de ander uit ging om jou te vervullen, kwam je daar gewoonweg niet aan toe. Nu wel!

Wanneer je de weg wilt gaan die ik beschrijf, heb je daar wel hulp/steun van een medemens bij nodig. Dit kan een professional zijn.

Als liefde betekent dat je moet kiezen.

Waar kun je aan herkennen dat er sprake is van een ongelijkwaardige of toxische relatie(verslaving)?

Eén van de kenmerken is dat je dikwijls voor een dilemma komt te staan: 'heb ik nu gelijk of heeft mijn partner gelijk?'.... Zal ik voor 'mijzelf' kiezen of zal ik voor mijn partner kiezen? .... Zal ik doen wat ik wil of wat mijn partner wil? ... Spreekt mijn partner de waarheid of heb ik het bij het recht eind?... Hoe kan ik mijn partner overtuigen van mijn gevoel/idee/visie/ervaring?...

In een intieme gelijkwaardige gezonde relatie bestaan deze dilemma's niet. De visie/ideeën, ervaringen, gedachten, gevoelens enz. die beide partners hebben kunnen naast elkaar bestaan en ieder neemt verantwoordelijkheid voor zijn/haar eigen aandeel en de consequenties daarvan.

Ook als partners tegenovergestelde of elkaar bijtende aspecten ervaren. Terwijl het samen laten bestaan daarvan gerust de nodige uitdaging met zich meebrengt in elke intieme relatie.

Wanneer een relatie wordt verbroken, dan is het normaal dat je een tijdje last hebt van verdriet en onrust. Van regelmatige momenten van terug denken aan de ander. Na verloop van tijd gaat je verdriet en alles wat daarbij hoort minder worden.

Is dit niet het geval en ben je juist in je hoofd steeds meer bezig met je ex, maakt niet uit wie van jullie de relatie heeft beëindigd, dan is er mogelijk sprake van een relatieverslaving.

Op een gegeven moment is er zelfs sprake van hunkering naar de ander, ook al weet je rationeel gezien, dat jullie niet goed bij elkaar pasten. Deze hunkering is misschien in het verleden regelmatig de reden geweest om de ander weer op te zoeken.

Jezelf herkennen in bovenstaande kan pijnlijk en confronterend zijn. Toch is bewustwording heel belangrijk. Nu kun je namelijk meer van een afstandje naar je problematiek kijken. Als iets waar je last van hebt en waar je hulp voor kunt vragen.

Ter illustratie raad ik je het filmpje 'Nuggets' aan op YouTube, dat gaat over een vogel en een klompje goud.

Meer gezonde eigenwaarde opbouwen is een belangrijk ingrediënt om te kunnen herstellen van een relatieverslaving. Een voornaam onderdeel van gezonde eigenwaarde is je grenzen leren aangeven in datgene wat voor jou belangrijk is.

In mijn praktijk merk ik regelmatig dat mensen die kampen met een relatieverslaving vaak niet precies weten wat voor hen belangrijk is. Hoe weet je dan wat je bewaken moet?

Ik adviseer ze om daar meer bij stil te gaan staan en dan vooral naar wat je belangrijk vindt in een relatie.

Neem als voorbeeld respect. Wat betekent dit voor jou? Hoe ziet dit er voor jou uit?

Als metafoor kun je de onderdelen waaruit respect voor jou bestaat zien als waardevolle planten in een mooi aangelegde tuin. Zet daar een denkbeeldig hekje omheen en zorg dat er niemand overheen klimt en je planten vertrapt.

Wanneer wordt liefde een probleem voor jou? Als je verslaafd bent kan je niet zonder en word je heel kwetsbaar want je blijft op zoek totdat je het krijgt en je hebt er waarschijnlijk veel voor over om haar te krijgen.
En wat is liefde? Aandacht, bevestiging, seks, financiële zekerheid?
Als liefde een verslaving wordt dan ben je een gat aan het vullen in jezelf. Een gat van pijnlijke gevoelens die je niet onder ogen durft te zien.
Liefde is liefde als het vrij kan stromen in de relatie tussen twee mensen.
Hoe zou het zijn als jij ook zo in de relatie kan zijn ?

Boekentip

Ingeborg Bosch heeft in het boek; 'Onze liefde' een concreet stappenplan geschreven om vrij te worden van de ‘oude pijn’ uit onze jeugd, om met een heldere geest onszelf te doorzien en de ander / de relatie te zien zoals het werkelijk is.

Ingeborg Bosch heeft in het boek; 'Onze liefde' een concreet stappenplan geschreven om vrij te worden van de ‘oude pijn’ uit onze jeugd, om met een heldere geest onszelf te doorzien en de ander / de relatie te zien zoals het werkelijk is.

Zelfwaardering en romantische liefde gaan hand in hand. Als partners verliefd zijn, dan omarmen ze alles in de ander. Als de liefde afneemt, dan staat de innerlijke criticus weer voor je neus. En juist deze combinatie maakt jouw geliefde tot de beste leraar ooit. De spirituele benadering van relaties kan je hiervan bewust maken en de liefde weer laten stromen. Dat wordt het genieten van de liefde EN van de lessen in liefde...:-)

Ben je bang dat je iets verkeerd zegt of doet en dat de ander je zal uitlachen? Ben je bang om niet goed genoeg te zijn en doe je daarom goed je best om de ander tevreden te houden? Of is er vaak zo'n onbestemd gevoel dat de ander je op den duur zal verlaten?

Wanneer deze angsten in jouw relatie(s) spelen, kijk dan waar ze vandaan komen. Ga daar mee aan de slag. Want in een relatie waar de liefde regeert mag je zeggen wat er in je omgaat, zonder bang te hoeven zijn dat je het respect van de ander verliest of dat je verlaten wordt.

EMDR wil vaak helpen.
Als je verslaafd bent aan een bepaalde persoon kan je door het inzetten van EMDR vaak de verslaving doorbreken.
EMDR zorgt er namelijk voor dat je de emoties die die bepaalde persoon losmaakt niet meer opslaat op de herinnering aan de goede tijden welke je met die persoon hebt beleefd., waardoor je loskomt.

Van knipperlichtrelatie naar stalkproblematiek

Het kan voelen als de ultieme bevestiging, een ex die over grenzen gaat en stalkt: "Zie je, hij houdt echt veel van mij". Het kan maken dat iemand toch weer terugvalt in de relatie waar eerder een einde aan was gemaakt omdat die ongezond en ongelijkwaardig was, om het later toch weer uit te maken.

De stalker weet soms ook niet dat hij stalkt: "ik wil haar alleen maar spreken, ik heb nog uitleg nodig, ik wil nog afscheid nemen." Grenzen worden diffuus en onduidelijk, worden overschreden en een duidelijke grens wordt niet gesteld.

Ik maak het regelmatig mee in mijn praktijk en ook uit eigen ervaring weet ik dat stalken er langzaam in kan sluipen: de stalker 'leert' als het ware dat jouw grens niet je echte grens is.
Er zijn verschillende vormen van stalken, hierboven beschrijf ik er één.

Boekentip: "Eerste hulp bij stalking" van Bianca Voerman
Filmtip: Docu "Ik weet je te vinden" René Oomen

"Als je niet geleerd hebt hoe je grenzen moet aangeven, heb je een muur nodig om jezelf te beschermen"
~ Pia Mellody

In het boek 'De vijf talen van de liefde' wordt je meegenomen door de vijf verschillende liefdestalen.
We kunnen onze liefde laten blijken
– door het geven van het beste deel van onze tijd;
– door bemoedigende woorden;
– door cadeaus;
– door hulpvaardigheid;
– door lichamelijke aanraking.

Soms spreekt onze partner een taal die wij niet begrijpen, wat voor miscommunicatie kan zorgen. De ene partner 'verstaat' de ander niet. Hierdoor kan de zender het gevoel krijgen dat hij of zij nooit genoeg zijn of haar best doet en de ander krijgt het gevoel niet geliefd te worden.
Dit boek laat zien hoe je de liefdestaal van jouzelf en jouw partner kunt herkennen en ontdekken. Met als doel: partners die zich geliefd voelenen elkaar (beter) begrijpen.

Aangezien je tips leest over liefdesverslaving, ga ik er vanuit dat helemaal hoteldebotel bent op iemand. Vast en zeker een heel bijzonder en charismatisch iemand.

Hopelijk ben je niet vergeten dat jij zelf ook bijzonder mooi bent. Voel je nog steeds de relatie met jezelf? Los van die ander?

Wrijf eens in je handen. Wrijf ze warm. Dat zijn jouw handen.
Leg ze eens op je hart. Minimaal tien seconden. Voel jouw hart. Kun je het voelen kloppen?
Laat je handen intuïtief over jouw lijf gaan. En vertel hardop "Dit is mijn...(lichaamsdeel)..."
Als je klaar bent, buig dan je hoofd in dankbaarheid voor de mooie mens die je bent.

Liefdesverslaving is een vreemd begrip. Iedereen heeft immers liefde nodig. Men spreekt van een verslaving wanneer het gedrag problematisch wordt, in de weg staat van het 'normale leven'.
Als je je in die positie bevindt, is het goed je af te vragen naar welk stukje in de liefde je precies zo op zoek bent. Vaak gaat dit over erkenning, gezien worden. In plaats van jezelf als verslaafd te bestempelen, is het beter te kijken welke behoefte je hebt en hoe je die op een betere manier voor jezelf kunt invullen.

Het boek "(H)echt niet" is geschreven door Martin Appelo.
Er bestaan verschillende hechtingsstijlen, je kunt veilig gehecht zijn, onveilig gehecht of níet gehecht. Het níet gehecht zijn en niet kunnen hechten wordt in dit boek besproken, het gaat dus niet over de onveilige hechtingsstijlen zoals de angstige of vermijdende hechtingsstijl.
Wat bestsellers over liefde en relaties ook mogen beweren en therapeuten beloven: sommige mensen hechten echt niet. Het boek is die mensen geschreven omdat ze (liefdes)relaties niet volhouden, en geeft handvatten hoe ze daar mee om kunnen gaan. Het is ook geschreven voor mensen die het steeds weer opnieuw met hen proberen.

Wie schrijft....
Jezelf laten vullen met mooie dingen zoals bevestiging en erkenning door iemand anders maakt je heel kwetsbaar. Want wat als je het niet (voldoende) krijgt?
Probeer jezelf meer te vullen met mooie dingen. Dat kan bijvoorbeeld door een uitgebreide liefdesbrief aan jezelf te schrijven. Wat vind je mooi, leuk, spannend, lief, ontwapenend aan jezelf. Waar ben je trots op? Wat heb jij aan jezelf te geven?

Misschien herken je dit van jezelf: je kunt niet alleen zijn, je bent soms afhankelijk van je partner, je kunt niet met en niet zonder een liefdesrelatie, je hebt steeds korte -heftige- relaties die stuklopen. Er kan dan sprake zijn van een liefdesverslaving. Je kunt dit vergelijken met ander verslavingsgedrag. Het heeft vaak te maken met patronen die je herhaalt vanuit je jeugd. Kijk eens naar de (liefdes)relatie die je hebt -gehad- met één of beide ouders/verzorgers. Hoe gaven deze sleutelfiguren in je leven jou liefde? Bij wie kon je op welke manier terecht als je boos, verdrietig, bang of blij was? Hoe werd je getroost, hadden mensen jou door de jaren heen lief? Veel van deze patronen herhaal je in je latere leven. Je kunt ook patronen herhalen van hoe jouw ouders/verzorgers elkaar lief hadden of hebben. Dit heeft positieve en minder positieve uitwerkingen. Ga eens na hoe dit bij jou zit als je kenmerken van een liefdesverslaving herkent. Het gaat om je eigen manieren van het zoeken naar erkenning en hoe je afwijzing in je leven probeert te voorkomen. TIP: werk bovenstaande eens uit aan de hand van de vier B's: bang, bedroefd, boos, blij.

Houd je je liever met de problemen van anderen bezig dan met je eigen wensen en behoeften?

Vind je het moeilijk om te herkennen wat je voelt?
Blijf je te lang in slechte relaties en situaties zitten?
Verloochen je jezelf om het anderen naar de zin te maken?
Laat je je gebruiken?
Kun je geen nee zeggen?

Als dit op jou van toepassing is, ben je waarschijnlijk co-afhankelijk. Co-afhankelijke mensen nemen zichzelf voornamelijk waar via relaties met anderen.

Of ze goed of slecht zijn, is van secundair belang, want het is voor hen het belangrijkst dat er überhaupt een relatie is.

Susanne Hühn weet uit eigen ervaring hoe het is om in co-afhankelijke structuren gevangen te zijn. In dit boek legt ze uit wat co-afhankelijkheid precies is en hoe je kunt ontdekken of jij ook co-afhankelijk bent.

Vervolgens laat ze in twaalf stappen zien hoe je je co-afhankelijke gedrag kunt loslaten, je autonomie kunt terugkrijgen en elk moment je impulsen kunt volgen.

Dit boek wil je aanmoedigen om eindelijk een relatie met jezelf op te bouwen en er alleen nog voor anderen te zijn als jij dat wilt. Het opent de mogelijkheid om je eigen weg te gaan.

Ben jij of ken jij een echte vrijbuiter? Zo iemand die het al benauwd krijgt als hij of zij op date gaat? Die zich nergens aan wil binden, het vooral open en vrij wil laten? Vaak wordt deze persoon gezien als heel vrij en autonoom. Toch is ook deze persoon vaak liefdesverslaafd. Het is de tegenhanger van degene die continu zoekt naar bevestiging en ze zoeken elkaar ook steeds op: diegene die bang is om zichzelf te verliezen en die ander die bang is om de ander te verliezen. Hierbij denk ik als therapeut altijd aan het prachtige lied van de helaas te vroeg overleden zangeres Janis Joplin 'Me and Bobby McGee,' Waar in het refrein wordt gezongen 'Freedom's just another word for nothing left to lose.' Het lijkt heel vrij en volwassen op eigen benen te staan. Dat is het ook en tegelijkertijd zijn we altijd in relaties als die gezond zijn 'wederzijds afhankelijk.' Wanneer jij jezelf hier in herkent of een ander die je dierbaar is dan kun je in dit té vrije gedrag ook groei bereiken. Je kunt eens lezen over 'vermijdende hechting' of over bindingsangst. Hier is heel veel over geschreven en veel te kijken op YouTube. Niets willen of kunnen verliezen van jezelf is immers ook een schraal bestaan waarin je weinig geeft. Je stelt je nooit kwetsbaar op vanuit de angst om jezelf te verliezen. Ga dan zelf eens na hoe dit in de relaties met je ouders of verzorgers zat. In welke zin ben je hierin verstikt? Waarin heb je te weinig ruimte ervaren? En is dit nog van nu of dit van vroeger en kun je het daar laten? Een relatiecoach of therapeut kan jou en of je partner helpen bij dit soort problemen wanneer je er zelf niet uit komt.